5. Sınıf Türkçe Kitabı Anıttepe Yayıncılık Sayfa 28-29-30-31-32-33
5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık İlk Ders Dinleme Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 28, 29, 30, 31, 32, 33
5. Sınıf Türkçe Kitabı İlk Ders Dinleme Metni Etkinlik Cevapları
5. Sınıf Türkçe Kitabı Sayfa 28-29-30-31-32-33
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Dinleme sırasında dikkat etmeniz gereken kurallar nelerdir? Bu kurallara uymak neden önemlidir? Açıklayınız.
Cevap :
Dinleme sırasında konuşmacıya saygı ve onu anlayabilmemiz için bir çok dinleme kuralı vardır ve bunların hepsine uyuması gereklidir. Konuşan kişinin dikkat edilmesi ve dinleme sırasında başka şeylerle ilgilenmeyerek dikkatin sadece ona yoğunlaşması konuşmacı ya dikkatle bakılması ve sözünü kesilmemesi sorulacak sorular varsa uygun zamanın beklenmesi ve gereksiz sorularla konuşmanın bölünmemesi konuşmacının dikkatini çekecek hareket ve davranışlardan uzak durulması kurallardan bazılarıdır. Bu dinleme kurallarına Dikkat edilmesi hem konuşan hem de dinleyici açısından önemlidir ve konunun anlaşılabilmesi için bu kurallara uyuması şarttır . Aksi halde hem konuşanın dikkati dağılır ve hevesi azalır hem de dinleyen kişi asıl anlatılmak istenen manayı anlamayabilir.
2. Konuşmacıyı dinlerken konuşma ile ilgili soru sormak ve bunu uygun zamanda yapmak niçin önemlidir? Açıklayınız.
Cevap :
Konuşmayı dinlerken uygun zamanda konuşma ile ilgili soru sormak hem dinleyelim hem diğer dinleyenlerin hem de konuşan kişinin hevesini ve bilgi vermek açısından iştahını artırır.
Soru sormak anlaşılmayan yerlerin anlaşılmasını veya yanlış anlaşılan yerlerin doğru olarak düzeltilmesini ve bir bilgi karmaşasına yol açmamak için en güzel yöntemlerden bir tanesidir. Böylelikle hem soru soranın hem konuşmacının hem de orada bulunan kişilerin bilgileri daha açık ve net olacak ortada daha dikkati yoğun bir şekilde dinleme gerçekleşecektir.
Dinleyici kişi bazen dinleme esnasında dilediğin şeyi yanlış anlamış olabilir veya doğru anlayıp anlamadığını bilemeyebilir veya yine o konuyla alakalı başka bir meseleyi merak edip konuşmacının o konuda ne düşündüğünü de merak edebilir. Soru sorarak soruların cevabını aldığı zaman tam bir bilgi elde etmiş olur.
Soru sorulan bir yerde diğer dinleyicilerin de dikkati daha fazla yoğunlaşır ve konuyla ilgili belkide daha sonra akıllarına gelecek veya anlamadıkları halde çekilmiş oldukları soruların cevabını bulmuş olacaklardır.
Kendisine soru Sorulan bir konuşmacı ise bilgili ve dikkatli kimseler tarafından dinlenildiğini düşünür ve böylece daha dikkatli konuşmaya daha bilgi verici olmaya ve kendisi de anlattığı konular üzerinde belki kendisini bile fark etmediği incelikleri fark etmeye başlar.
Kısacası uygun zamanda uygun soruları sormak hem konuşmacı hem soruyu Soran hem de diğer dinleyenler açısından çok gereklidir.
1. ETKİNLİK
Metni dinlerken önemli gördüğünüz yerleri not alınız. Aldığınız notlardan yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1) ”İlk Ders” adlı metinde anlatılanlar kimin başından geçmiştir?
Cevap :
”İlk Ders” adlı metinde anlatılanlar köy okulunda öğretmenlik yapan “Feride”nin başından geçmiştir.
2) Metinde anlatılan olay nerede yaşanmıştır?
Cevap :
Metinde anlatılan olay Zeyniler adlı bir köyde geçmiştir.
3) Metinde anlatılan olay ne zaman olmuştur?
Cevap :
Metinde anlatılan olay geçmiş zamanda, kış mevsiminde olmuştur.
4) Yazarın okulla ilgili anısını anlatmasının sebebi nedir?
Cevap : Yazarın okulla ilgili anısını anlatmasının sebebi başına yaşadıklarıyla ilgili duyguları okuyucuya daha etkili bir şekilde aktarmak istediğimdendir.
5) Munise, yazarı hangi yönden etkilemiştir?
Cevap :
Munise, yazarı annelik hissi yönünden etkilemiştir.
5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 29 Soruları ve Cevapları
2. ETKİNLİK
Soru : Dinlediğiniz metinde anlamını bilmediğiniz kelimeleri yazarak bu kelimelerin anlamını tahmin ediniz. Kelimelerin anlamını sözlükten bulunuz, kelimeleri birer cümlede kullanınız. Bu kelimeleri kendi sözlüğünüze de ekleyiniz.
Istırap Kelimesi
Sözlük anlamı: (ızdırap) Acı, üzüntü, sıkıntı, keder
Tahmin : Acı
Cümlem: Ayrılığın bana çok ısdırap veriyor.
Ölümün bana verdiği ısrarlı sözlerle anlatmam mümkün değil.
Bu aralar yüreğimde derin bir ısdırap yaşıyorum.
Fevkalâde Kelimesi
Sözlük anlamı: Alışılmış olandan ayrı, olağanüstü, beklenmedik, görülmedik, işitilmedik
Tahmin : olağanüstü
Cümlem: Ortaya çıkardığın ürün fevkalade göze hitap ediyor.
Gerçekten fevkalade bunların hepsine bayıldım.
Fevkalade olaylar karşısında nasıl tepki vereceğimi bilemedim.
Gayri ihtiyari Kelimesi
Sözlük anlamı: Düşünmeden, elinde olmayarak, istemsiz.
Tahmin : istemsiz
Cümlem: Özür dilerim gayriihtiyari oldu.
Gayriihtiyari sana kızsam da sonradan bunun hata olduğunun farkına vardım.
Yaptığı davranışların gayriihtiyari olduğunu söylese de tatmin edici gelmedi.
3. ETKİNLİK
Soru : Okuduğunuz metne göre aşağıdaki cümleleri işaretleyiniz.
Cevap :
- Doğru
- Yanlış
- Yanlış
- Doğru
- Yanlış
4. ETKİNLİK
a) Dinlediğiniz metinde “Benim adım Munise, hocanım, dedi.” cümlesinde geçen “hocanım” kelimesini günümüz Türkçesinde nasıl söylüyorsunuz?
Cevap :
Günümüz Türkçesinde “hoca hanım” veya artık genel olarak “öğretmenim” veya “hocam” şeklinde söylenmektedir. Ülkemizin bir çok yerinde hatta bütün şehirlerde farklı şiveler ve bu şivelerin getirmiş olduğu farklı kelimeler bulunmaktadır. Bazen o kadar olur ki farklı bir şehirden başka bir şehre gelen kişi bu şehrin şivesini çok farklı bulur ve bir çok kelimeyi anlamaz. Bu şubeler bölgeden bölgeye hatta bölge içerisinde bile farklı kelimelerle değişmiş ve çok zengin işi ve sahip olan bir ülkemiz olmuştur.
b) Yazar niçin böyle bir yazım şekli kullanmış olabilir? Bunun yerine günümüzde hangi kelimeyi kullanıyorsunuz?
Cevap :
Yazar metne uygunluk olsun ve köy şivesinin havasını hissettirmek için böyle kullanmış olabilir. Böylelikle sıcak bir duygusal atmosfer yaşanmış ve sanki onların diliyle bu olay anlatılmıştır. Onun yerinde günümüzde “öğretmen hanım “ ifadesi kullanılmaktadır.
5. ETKİNLİK
a) “İlk Ders” başlığı sizce metnin içeriğiyle uyumlu mudur? Açıklayınız.
Cevap :
“İlk Ders” başlığı bence metnin içeriği ile uyumludur. Olayda bir köy okulunda ilk dersin anıları anlatıldığı için bu başlık metni çok uygun olmuştur.
b) Dinlediğiniz metne farklı başlıklar koyunuz.
Cevap :
Dinlediğimiz metne şu başlıklar koyulabilir;
- Öğretmen Feride
- Öğretmenin Annelik Hissi
- Köy Okulunda Öğretmen Feride
- Hocanım
c) Niçin bu başlıkları koydunuz? Açıklayınız.
Cevap :
Metinde bir öğretmenin yaşadıkları anlatıldığı için bu başlıkları uygun gördüm. Yazıda hocanım diye bir şey ve kullanıldığı için bu başlıkta konulabilir. Metinde öğretmen de öğrencinin arasındaki muhabbet ve annelik sevgisi olduğu için “Öğretmenin Annelik Hissi “başlığını da metne uygun gördüm.
5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 30 Soruları ve Cevapları
6. ETKİNLİK
Soru : Dinlediğiniz metni özetleyiniz.
Cevap :
Zeyniler adında bir köy okulunda çocuklarla ilk ders yapılmaktadır. Okulun öğretmeni olan Feride öğretmen daha önce derse gelmeyen bir kızı fark eder. Onunla görüştüğünde ona sorular sorar. Kızın verdiği cevaplardan ve kızdan çok hoşlanır. Kız ile sevgisinde Feride öğretmen annelik hissini ilk defa duymuştur. O zaman kadar çektiği sıkıntıların yavaş yavaş yok olduğunu hisseder.
7. ETKİNLİK
Soru : Metindeki öğretmen ve Munise’nin karşılıklı konuşmalarını sınıfta canlandırınız.
Cevap :
Bu etkinliği sınıfınızda arkadaşlarınızla birlikte yapmanız gerekmektedir.
8. ETKİNLİK
Soru : Dinlediğiniz metinde duygu belirten ifadelere iki örnek veriniz.
Cevap :
- “Bana öyle geldi ki, bu çocuğun kalbinde, bilmeden bir gizli yaraya dokundum.”
- “Bu küçük kız, bana ılık bir ilkbahar güneşi gibi tesir etmişti.”
9. ETKİNLİK
Soru : Öğretmeninizle yaşadığınız bir anınızı beden dilinizi etkili kullanarak arkadaşlarınıza anlatınız.
Cevap :
Bu etkinliği sizin yapmanız gerekmektedir. Yaptığınızda jest ve mimiklerinizi kullanmaya özen gösteriniz.
10. ETKİNLİK
a) Dinlediğiniz metni çizgi film olarak izlemek ister miydiniz?
Cevap : Evet, isterdim. Dinleme metinleri gerçekten insanda merak uyandırıyor ve konuyu okumaktan daha çabuk anlamanı sağlayabiliyor. Ancak çizgi film olsaydı daha zevkli ve daha çok anlaşılır olurdu. Çizgi film olduğu zaman görmekle beraber duyduğumuz için daha çok kalıcı ve aklımızda yer edici oluyor. Bu olayın da çizgi filmini izleseydim aklında daha çok kalırdı ve daha çok zevk alırdım diye düşünüyorum.
b) Hangi çizgi filmleri izliyorsunuz?
Cevap : İzlediğim çizgi filmlerin isimleri:
İstanbul Muhafızları
Köstebekgiller.
Pırdino.
Kayıp Madalyon.
Çılgın Dostlar.
Zack’in Dosyaları
Sihirli Ağaç
c) Bu çizgi filmlerde neler anlatılıyor?
Cevap :
Bu çizgi filmlerde genelde birkaç kişinin hayat hikayeleri, maceraları anlatılıyor ve bazen dersler verilmeye çalışılıyor.
ç) İzlediğiniz filmlerdeki konuşmalardan farklı anlamlar çıkarabiliyor musunuz? Örnekler vererek açıklayınız.
Cevap :
İzlediğim filmlerde geçen konuşmalardan farklı anlamlar ve verilmek istenen dersleri anlayabiliyorum. Ailem eğitici olan çizgi filmleri izlememi daha çok istiyor ve gerçekten o çizgi filmleri izlediğim zaman diğer çizgi filmlere kıyasla daha çok bilgiler elde ediyorum.
d) http://www.eba.gov.tr/videoizle/kprdak-ile-sprdak-cizgi-film/312287ae2b52c7c 3f4b87af40a245e55f1236a750e005 adresindeki çizgi filmi izleyiniz. Bu filmde verilen mesajları yazınız.
Cevap :
Bu güzel çizgi film de bizleri arkadaşlığın önemi ve değeri anlatılmaktadır. Arkadaşlarımız zor durumlarda bizlerin yanımızda olan ve yardım eden yardımlaştığımız ve sırtsırta verdiğimiz kişilerdir. Bu çizgi film de de verilmek istenen mesaj budur.
5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 31 Soruları ve Cevapları
11. ETKİNLİK
a) Dinlediğiniz metinden alınan aşağıdaki cümlelerde virgül niçin kullanılmıştır? Yazınız.
• Feride, kendi isteği ile Anadolu’da öğretmenlik yapar. Özneyi belirmek için.
• Yanıma gel bakayım, dedim. Alıntı cümleyi belirtmek için
• Hafifçe çenesini okşadım, bütün kızlara sorduğum gibi ona da… Sıralı cümleyi belirtmek için
b) Aşağıda, virgülün kullanım alanları verilmiştir. Virgülün kullanım alanıyla bu alana örnek olabilecek cümleleri eşleştiriniz.
- 1. Birbiri ardınca sıralanan eş görevlikelime ve kelime gruplarının arasına konur. A şıkkı
- 2. Sıralı cümleleri birbirinden ayırmakiçin konur. E şıkkı
- 3. Uzun cümlelerde yüklemden uzakdüşmüş olan özneyi belirtmek için konur. G şıkkı
- 4. Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına konur. B şıkkı
- 5. Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur. C şıkkı
- 6. Kendisinden sonraki cümleye bağlıolarak ret, kabul ve teşvik bildiren hayır,yok, evet, peki gibi kelimelerden sonrakonur. D şıkkı
- 7. Hitap için kullanılan kelimelerdensonra konur. F şıkkı
- 8. Sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için kullanılır. Ç şıkkı
- 9. Kitap, dergi vb.nin künyelerindeyazar, eser, basımevi vb. maddelerden sonrakonur. Ğ şıkkı
c) Virgülün istenilen kullanım alanına uygun cümleler yazınız.
• Eş görevli kelimeleri ayırmak için
Cevap :
Ayşe ,Mehmet ve Fatma benimle gelsinler.
O gün babalar ,anneler ve çocuklar hepsi el eleydi.
Pazardan senin için üzüm ,kayısı ve armut aldım.
• Sıralı cümleleri ayırmak için
Cevap :
Annem odamın kapısını çaldı, içeri girdi saçımı okşadı.
Yaşlı adam bana yöneldi, elini cebine attı ve benim için lezzetli bir çikolata çıkardı.
Sevda benim hem arkadaşım , hem sırdaşım ve hemde kuzenimdir.
5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 32 Soruları ve Cevapları
12. ETKİNLİK
Soru : Aşağıdaki görseli inceleyiniz. Çocukların beden dillerinden yola çıkarak onların duygularını ifade edecek cümleler kurunuz.
13. ETKİNLİK
Bilgilendirici metin yazmak için gerekli basamaklar aşağıda verilmiştir.
a) Verilen basamakları göz önünde bulundurarak “Öğretmen, toplumu aydınlatan güneştir.” konulu yazınızın taslağını hazırlayınız.
Cevap :
Konu: “Öğretmen toplumu aydınlatan güneştir.”
Metne başlık koyma: Öğretmendir Yeteneği Çıkaran
Ana fikir belirleme: Çocuklara destek çıkarak yeteneklerini geliştirmelerini sağlama
Düşüncelerin giriş, gelişme, sonuç bölümlerini belirleme:
Giriş: Konuyla ilgili kısa bir söz veya anlamlı bir cümle kurma
Gelişme: Olaydan ve kişilerden bahsederek olan olayı anlatma
Sonuç: Olayın son bulduğu zamanda destekler nitelikte cümleler kurarak metni bitirme
5. Sınıf Türkçe Anıttepe Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 33 Soruları ve Cevapları
b) Taslağınızdan yararlanarak metninizi yazınız.
Cevap :
Alice Miller’in yetenekli çocuğun dramı kitabı pedagojik manada gerçekten çok anlamlı bir kitap. Her çocukta olan Yetenekler açığa çıkarılmadıkça körelmeye ve unutulmaya toplumun da onu kaybetmesine mahkumdur.
Adem derslere çok katılım ve zekiliğini çok belli eden bir çocuk olmasa da onun bir özelliği vardır ki o da kale miydi. Durup durup düşüncelerini ve içerisinde engel olamadı Hislerinden dökülen yazılarını aklına estikçe yazar ve defterlerin köşelerini kitaplara not alırdı.
Öğretmen,Adem’in durup durup bazen tenefüslerini bölüp koşarak bir şeyler yazdığını fark edince onu yanına çağırdı ve yazdığı şeyleri görmek istedi. Âdem’in yazıları gerçekten yaşının üzerinde harika cümleler taşıyordu. Adem’e ne zamandan beri yazdığını ve bu yazıları neden yazdığını sordu. Adem ise bilmediğini ancak bir anda yazma hissi içine doğduğu zaman kendini durduramadığını söyleyince öğretmen almak istediği cevabı aldı.
Artık adem yazıyor yazdıkça öğretmeni yazılarını okuyor ve yazısını geliştirmesi için ona gerekli bilgileri veriyordu. Adem’e Solana kadar hatta mezun olduktan sonra bile öğretmenin verdiği tavsiyeler doğrultusunda okuduğu kitaplara yenilerini katmış binlerce kitap okumuş ve bu doğrultuda yazılarını gün geçtikçe geliştirmişti.
Adem seçmiş olduğun meslekle beraber yazmaya devam etti ve her zamanki gibi öğretmeni ile görüşerek kendisine bu yeteneğini hatırlatan ve gösteren öğretmenini asla unutmadı. Yazmış olduğu kitapların başlangıç kısmını her zaman öğretmene şükranını bildirdi.
Adem gibi defter aralarına yazılar yazan veya yetenekli ressamların çizdiği resimler eğer fark edilmezse ülkemizin sanatçıları fark edilmeden yok olacaktır. Bizlere düşen her çocuğun içinde verilmiş olan o yeteneği fark ederek onu geliştirmesini sağlamaktır.
BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK
1. Millî Mücadele’de kahramanlık gösteren Türk kadınları kimlerdir? Araştırınız.
Cevap :
Millî Mücadele’de kahramanlık gösteren Türk kadınları
Şerife Bacı (Ö. 1921)
Halide Onbaşı (Halide Edip Adıvar) (1884-1964)
Halime Çavuş (Kocabıyık)
Nezahat Onbaşı (Nezahat Baysel)
Çete Emir Ayşe (Emire Ayşe Aliye)
Fatma Seher Erden (Erzurumlu Kara Fatma)
Gördesli Makbule (1902-24 Mart 1922, Kocayayla/Akhisar)
Tayyar Rahmiye
Hafız Selman İzbeli
Daha adı bilinen ve bilinmeyen milyonlarca kahraman canlarını ortaya koymuştur.
2. Türk kadınının kahramanlıklarını gösteren resim, fotoğraf vb. bulup sınıfa getiriniz.
Cevap :
Dinleme sırasına dikkat etmemiz gereken en önemli kurallardan biri dinleyici iyi bir şekilde dinlemektir dinleyici konuştuğu zaman konuşmamak onların da dikkatini dağıtmak gereken davranışlardan ve sözlerden kaçınmak bunları en güzel kurallar arasında yer alır iyi bir dinleyici iyi bir konuşmacıdır da çünkü iyi bir şekilde dinlediğimiz zaman neleri nasıl duyacağımızı ve nasıl anlayacağımızı iyi bir şekilde anlayabiliriz.