5. Sınıf Türkçe Kitabı Sayfa 142-143-144-145-146 KOZA Yayınları
5. Sınıf Türkçe Kitabı Yıldızlar Gayet Memnun Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 142, 143, 144, 145, 146
5. Sınıf Türkçe Kitabı Yıldızlar Gayet Memnun Metni Etkinlik Cevapları
5. Sınıf Türkçe Kitabı Sayfa 142-143-144-145-146
Hazırlık
1. Geceleri gökyüzünde hangi gök cisimlerini görüyorsunuz? Bu gök cisimlerinin özelliklerini biliyor musunuz?
Cevap :
Geceleri gökyüzünde yıldızlar, ay, bulutları görüyorum.
Bu gök cisimlerinin bazı özelliklerini biliyorum.
Ayın Dünya’nın uydusu olduğunu, güneşten gelen ışığı yansıttığını, ay’ın şeklinin güneş ve dünya gibi küre şeklinde olduğunu gündüz ve gece gözlemlenebildiğini biliyorum.
Yıldızların genellikle hidrojen ve helyumlardan oluştuğunu, karanlık uzayda ışık saçtığını dünyada çıplak gözle bir çoğunun görülebildiğini biliyorum.
2. Gökyüzünü seyretmeyi sever misiniz? Açıklayınız.
Cevap :
Ben gece ve gündüz gökyüzünü seyretmeyi çok severim.
Gökyüzü bana ayrı bir sevinç ve mutluluk veriyor ayrıca oradaki cisimlerde çok dikkatimi çekiyor.
5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 143 Cevapları
1. Etkinlik
Soru : Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeleri belirleyip anlamlarını tahmin ediniz. Kelimeleri ve tahminlerinizi defterinize yazınız. Kelimelerin sözlük anlamlarına bakarak tahminlerinizin doğruluğunu kontrol ediniz. Kelimeleri sözlüğünüze yazınız. Metinden alınan “yıldız” kelimesinin sözlükteki anlamları aşağıda verilmiştir. Bu kelimenin metinde hangi anlamıyla kullanıldığını işaretleyiniz.
Cevap :
1. Çekirdeğinde oluşan füzyon sonucunda açığa çıkan enerjiyi uzaya ışınım biçiminde yayan, ışıklı gök cisimlerinden her biri.
2. Sinema, tiyatro veya müzikhol sanatçısı, star.
3. Bir noktadan çevreye beş veya daha fazla çıkıntısı olan çok köşeli şekil.
4. Bu biçimde olan.
5. Bir toplulukta, bir meslekte, üstün başarı gösteren kimse.
6. Baht, şans, talih.
Metinde anlamını bilmediğim kelimeler
Ummak:
Tahminim: ümit etmek
Sözlük Anlamı: Bir şeyin olmasını istemek, ümitle beklemek
gözünü yummak:
Tahminim: ölmek
Sözlük Anlamı: gözünü kapamak, ölmek
Diz çökmek:
Tahminim: pes etmek
Sözlük Anlamı: dizlerini yere koyarak oturmak
Su gibi akmak:
Tahminim: hızla geçmek
Sözlük Anlamı: zaman hızla geçmek
Silip süpürmek:
Tahminim: ne varsa bitirmek
Sözlük Anlamı: ne var ne yok hepsini alıp götürmek veya yok etmek
2. Etkinlik
Soru : Şiirin konusunu en iyi yansıtan görseli (X) ile işaretleyiniz.
Cevap :
- görseli işaretleyiniz.
3. Etkinlik
Soru : Şiirin ana duygusunu yazınız.
Cevap :
Şiirin ana duygusu: Yıldızların güzelliği ve önemi
5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 144 Cevapları
4. Etkinlik
Soru : Metinde kişileştirme (teşhis) sanatının nasıl yapıldığını örnekler vererek aşağıya yazınız.
Cevap :
Bu dünyada ne varsa,
Güneşten ışık umar.—- Nesnelerin insan gibi ümit etmesi
Güneş çekip giderse,
Dünya gözünü yumar.– Dünya canlılara benzetilip öleceği
Ağaçlar gözlerini– Canlıların organlarına benzetilmiştir.
Yıldızlar gayet memnun, — İnsan ve canlı hislerine benzetilmiştir.
Severler seyretmeyi, — Canlıların görme, izleme özelliklerine benzetilmiştir..
Konuşmazlar pek uzun!– Canlıların konuşma özelliklerine benzetilmiştir..
Güneşin karşısında
Karanlıklar, diz çöker;– Canlıların özelliklerine benzetilmiştir..
Çünkü sabaha kadar
Gökler, göz nuru döker…
Gece akar su gibi— Zaman akan suya benzetilmiştir.
Yıldızları götürür.
Sabah olunca güneş
Göğü siler süpürür…– Canlıların özelliklerine benzetilmiştir.
5. Etkinlik
Soru : “Yıldızlar Gayet Memnun” metnine farklı iki başlık belirleyiniz. Bu başlıkları ve başlıkları seçme nedenlerinizi aşağıya yazınız.
Cevap :
Birinci başlık : Güneş
Bu başlığı seçme nedenim : Güneş’ ten bahsettiği için bu başlığı tercih ettim.
İkinci başlık : Gökteki Güneş
Bu başlığı seçme nedenim : Gökteki Güneş’ in diğer nesneler üzerindeki etkilerinden bahsettiği için bu başlığı tercih ettim.
6. Etkinlik
Soru : Aşağıdaki soruları şiire göre cevaplayınız.
Dünyadaki varlıklar güneşten ne umuyor?
Cevap :
Dünyadaki varlıklar güneşten ışık umuyor.
Yıldızlar neden pek uzun konuşmuyor?
Cevap :
Yıldızlar seyretmeyi sevdikleri için pek uzun konuşmuyor.
Güneşin karşısında karanlıklar niçin diz çöker?
Cevap :
Güneşin karşısında sabaha kadar gökler, göz nuru döktüğü için karanlıklar diş çöküyor.
Güneş, göğü ne zaman silip süpürüyor?
Cevap :
Güneş göğü sabah olunca silip süpürüyor.
5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 145 Cevapları
7. Etkinlik
Soru : Şiiri okurken hissettiğiniz duyguları nedenleriyle birlikte aşağıya yazınız.
Cevap :
Şiiri okurken hem duygusal hisler hem de anlamaya çalıştığım için biraz karmaşık hissettim.
8. Etkinlik
Bir olayı daha etkili, dikkat çekici ve merak uyandırıcı bir şekilde göstermeye, gerçekte görülmesi zor ya da mümkün olmayan ifadelerle anlatmaya abartma denir. “İhsan, bir bebek gibi iki gözü iki çeşme ağlıyordu.” cümlesinde “ağlama işi” abartılarak anlatım zenginleştirilmiştir.
Soru : Verilen bilgilerden hareketle şiirde abartılı bulduğunuz dizeleri, abartılı bulma nedenlerinizle birlikte yazınız.
Cevap :
Şiirde abartılı bulduğum dizeler
Ağaçlar gözlerini
Yıldızlar gayet memnun,
Severler seyretmeyi,
Konuşmazlar pek uzun!
Çünkü sabaha kadar
Gökler, göz nuru döker…
9. Etkinlik
a. Aşağıdaki bilgileri okuyup görseli inceleyiniz.
“Güneş, yaydığı ısı ve ışık sayesinde canlıların yaşamasını sağlamaktadır. Mevsimlerin oluşumu ve iklimler üzerinde Güneş’in büyük bir etkisi vardır. Fakat güneş ışınları yüksek derecede radyasyon içerir. Bizi bu radyasyondan atmosfer korur. Atmosfer, Güneş’in zararlı ışınlarını süzer. Ayrıca Güneş, ışınlarının bir kısmını Dünya’da tutarak Dünya’nın soğumasını engeller. Güneş sistemi içinde bulunan gezegenlerden sadece Dünya yaşanabilir bir atmosfere sahiptir. Çeşitli amaçlarla yakılan ateşler, fabrika ve ev bacalarının dumanları, araçların egzoz gazları havaya zehirli gazların bol miktarda karışmasına neden olur. Bu gazların oluşturduğu hava kirliliği atmosfere ciddi şekilde zarar verir.”
Cevap :
Okudum ve inceledim
b. Atmosferin önemi ve hava kirliliğinin nasıl önleneceği konularında arkadaşlarınızla konuşunuz. Konuşmalarınızda anlamını yeni öğrendiğiniz kelimeleri de kullanmaya özen gösteriniz.
Kısa Cevap :
Atmosfer canlıların yaşamı için gerekli olan gazları içinde bulundurur.
Güneşten gelen zararlı ışınları tutar.
Bütün canlıların sağlıklı bir şekilde yaşayabilmesi için dünyanın aşırı ısınmasını ve soğumasını engeller.
Meteorolojik olayları düzene sokar.
Uzaydan gelecek tehlikelere karşı dünyayı korur.
Dünyanın en önemli korumasıdır.
Hava kirliliğini önlemek için elimizden geldiği kadar toplu taşıma araçları kullanılmalı, elektrikli araçlara geçilmeli güneş enerjisi gibi temiz kaynaklardan yararlanılmalıdır.
Uzun Cevap :
Atmosfer dünyanın hava küresidir.
Dıştan dünyayı saran katmanlardan meydana gelir.
Dünyayı katlayan bu katmanlar dünyada canlılık faaliyetlerinin ve doğal olaylarının gerçekleşmesini sağlar.
Atmosfer sayesinde iklim olayları meydana gelir ve yaşama olanağı sağlar.
Atmosfer güneşten gelen ışınların bir kısmını tutarak yerin ısısını dengede tutar.
Bu katmanlardan olan uzun tabakası güneşten gelen zararlı ışınları süzerek bizlere zararsız bir şekilde ulaştırır.
Bu katmanlar meteorların yeryüzüne düşmesini engeller.
Güneş ışınları atmosferde kırıldığı için gölgede kalan yerlerin aydınlık ve sıcak olmalarını sağlar.
Atmosfer bu şekilde dünya için gerekli ve faydalı olduğu için dünyamız için önemi anlaşılmaktadır.
Atmosferin olmaması demek yaşamın olmaması demektir.
Atmosfer canlı yaşamının devamını sağlayan bir ortamdır.
Atmosfer olmasaydı güneşten gelen zararlı ışınlarla canlılar büyük zarar görüldü.
Yaşanan büyük sıcaklıklar ve soğukluklar sebebiyle dünyanın dengesi bozulurdu.
Göktaşları dünyaya kolaylıkla ulaşacağı için büyük tehlikeler ve sıkıntılar meydana gelirdi.
Su döngüsü görülmez, gökyüzü siyah renkli olurdu.
Atmosferin kalınlığı ekvatorda daha fazla kutuplarda ise azdır.
Atmosferin 10.000 kilometre kalınlığında olduğu bilinmektedir.
Atmosferin yoğunluğu yerden yükseldikçe azalmakta ve tüm canlılar için faydalar sağlamaktadır.
Hava kirliliğini önlemek için elektrikli araçlar tercih edilmeli benzinli ve dizel araçlar olabildiğince az tercih edilmelidir.
Eğer bağırsak kullanılacaksa bu araçların egzozuna füze takılmalı ve zararı azaltılmaya çalışılmalıdır.
Çeşitli nedenlerden dolayı elektrikli araç ve bisiklet kullanamıyorsak toplu taşıma araçları tercih edilmelidir.
Diğer araçlarda olduğu gibi toplu taşıma araçlarında da elektrikli alternatifler tercih edilmelidir.
Evlerde tercih edilen ısınma yöntemleri doğalgaz, elektrik ve güneş enerjisi şeklinde olabilir böylelikle hava kirliliği azaltılabilir.
Hava kirliliği konusunda bilinçlenmek ve çocuklarımızı bu şekilde yetiştirmek en büyük katkıdır.
Fabrikalara filtre takılmalı ve yakıt olarak doğalgaz kullanılmalıdır.
Hava kirliliğinin azaltılması için yeşil alanlar artırılmalı, elektrikli araçlara teşvik edilmelidir.
5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 146 Cevapları
10. Etkinlik
Soru : İçinde “Güneş, yıldız ve Ay” kelimelerinin geçtiği bir şiir yazınız. Şiirinizin içeriğine uygun başlık koymayı unutmayınız. Çizim alanına şiirinize uygun bir görsel çizmeyi deneyiniz.
Kısa Cevap :
Gökyüzü
Masmavi bir gökyüzü
Yürekleri ısıtan bir güneş
Karanlık gecelerin kahramanı
Ay ve yıldız senle hep
Uzun Cevap :
Pırıl pırıl bir gökyüzü
Hangisi daha mühim
Ay mı güneş mi Yıldız mı
Birinin yerine diğeri kapatır mı
Gecenin süsleridir
Ay ve bütün yıldızlar
Kayıpların kılavuzu hep parlayan yıldızlar
Dünyamızı içimizi
Isıtan o büyük Güneş
Gündüzü parlatan gecenin gizli kahramanı
Aya ışık veren Güneş
Hepsinin yeri farklı
Hepsi dünyaya renk kattı
Yaratan’ın mucizesi
Hepsi düzenle vardır.
Sonraki Derse Hazırlık
Soru : Küresel ısınma hakkında güvenilir kaynaklardan araştırma yapınız.
Kısa Cevap :
Küresel ısınma gazların sera etkisi meydana getirmesi sonunda dünya yüzeyinde sıcaklığın artmasına denmektedir.
Küresel ısınma sebebiyle buzullar erimekte, deniz seviyesi yükselmekte ve büyük su kütleleri buharlaşıp atmosfere karışmaktadır.
Bunun sonucunda istenmeyen çilekli rüzgarlar yağmurlar fırtınalar ve süslemeler gibi büyük doğa olayları meydana gelmektedir.
Uzun Cevap :
Küresel ısınma atmosfere verilen gazların sera etkisi yaratması sonucunda dünya yüzeyinde sıcaklığın artması demektir.
Bu sera etkisi atmosferin üst bölümünde bulunan stratosferin soğumasına altta bulunan troposferin ısınmasına yol açmaktadır.
Bu ısınmanın nedeni sera gazlarının sanayileşme ile beraber artmasıdır.
İklim değişikliğine neden olan başlıca 6 tane sera gazı sayılmaktadır.
Küresel ısınma sebebiyle dünyada karbondioksit oranı artıyor, okyanuslar ısınıyor bir gün buzullar hızla eriyor, deniz seviyesi yükseliyor, orman yangınları artıyor, buzul tabakaları parçalanıyor ve Gül göller küçülüyor ve ırmaklar koruyarak kurak dönemler uzuyor.
Kış sıcaklıkları artmakta, ilkbahar erken gelmekte, sonbahar gecikmekte, bitkiler erken çiçek açmakta, göç dönemleri değişmekte ve yaşam alanları farklılaşmaktadır.
Küresel ısınmanın bir an önce engellenmesi ve bütün insanların bilinçlenerek devlet tarafından büyük adımların atılması gerekmektedir.
Böylece bizler daha sağlıklı bir dünyada yaşayabilir belirtilerimize daha sağlıklı çevreler miras bırakabiliriz.
