5. Sınıf Türkçe Kitabı Sayfa 147-148-149-150-151-152 KOZA Yayınları

tarihinde gönderilmiş tarafından

5. Sınıf Türkçe Kitabı Dünyanın Beyaz Devleri Buzullar Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 147, 148, 149, 150, 151, 152

5. Sınıf Türkçe Kitabı Dünyanın Beyaz Devleri Buzullar Metni Etkinlik Cevapları

5. Sınıf Türkçe Kitabı Sayfa 147-148-149-150-151-152

Hazırlık

1. Dünyamızda önemli bir yer kaplayan buzullar sizce insan yaşamı için neden önemlidir?

Kısa Cevap :

  • tatlı suların 2/3’ü buzullardadır
  • İklim değişikliklerine karşı koruyucudurlar
  • Okyanus sularının aniden ve çok ısınmasını engllerler
  • Okyanuslarda bulunan suları mineral yönünden zenginleştirirler

Uzun Cevap :

Buzullar dünyanın iklim sistemini, deniz seviyesi ve sıcaklıklarını, okyanus akıntılarına, tatlı Su kaynaklarını ve tüm yaşam alanlarının korunmasında büyük bir yer tutmaktadır.

Buzullar birçok akarsuyun ana kaynağını oluştururlar ve birçok insana temiz içme suyu sağlarlar.

Buzullar hareketleri sırasında tabandaki ve içlerine düşen kayaları parçalayarak toprak oluşumuna yardımcı olurlar.

Buzullar altında bulunan kayaçlara basınç yaparak aşındırma ve çökertme ile buzul gölleri meydana getirirler.

Kar şeklinde yağışlar oluşmasına yardımcı olur böylece havanın temizlenmesine yardımcı olurlar.

Kuzuların içerisinde bulunan mineral ve tozları denize kadar taşıyarak denizin besin yönünden zenginleşmesine yardımcı olur.

Kar ve buzulların yavaş yavaş erimesi yazın orman ve bitki örtüsünün su ihtiyacını karşılamasına katkıda bulunur.

Yavaş eriyen kalbi buzulların suları denizlerin aşırı ısınmasını önler.

Okyanus sularının hareketlerini sağlar.

Okyanusların ve denizleri fazla ısınmasını önleyerek burada bulunan bitki ve hayvan yaşamını zenginleştirir ve devamını sağlar.

Kar ve buzullar bir doğa harikasıdır ve çeşitli sporların yapılmasına olanak sağlar.

2. İklim değişikliği ifadesinden neler anlıyorsunuz? Açıklayınız.

Kısa Cevap :

İklim değişikliği ifadesinden dört mevsimin sıcaklıklarını olması gerektiğinden daha farklı olmasını anlıyorum.

Uzun Cevap :

İklim değişikliği ifadesinden mevsimlerin olması gerektiği her zamanki halinden daha farklı olduğunu ve doğaya vermiş olduğu zararı anlıyorum.

Dört mevsimimiz vardır ki bunlar sonbahar kış ilkbahar yazdır. Bu mevsimlerde yerine göre yağış, yerine göre soğukluk ve yerine göre belirli oranlardaki sıcaklıklar dünyamıza faydalar ve dengenin devam etmesini sağlar.

Bu şekilde olan bir sıcaklık döngüsü yeterli miktarda su, bitki örtüsünün olan şekilde devam etmesi, hayvanların ve diğer canlıların hayatlarını en kaliteli şekilde devam ettirmeleri için gereklidir.

Bu ifadede bu değişen sıcaklıklar sebebiyle dünyanın iyi bir noktaya gitmediği ve bütün canlıların zarar görebileceğini anlıyor.

Bunun için gerekli hassasiyeti göstermeli ve iklim değişikliği konusunda yeterli çalışmalar yapılmalıdır.

5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 148 Cevapları

1. Etkinlik

Soru : Aşağıda okuduğunuz metinden alınan bazı kelimeler, harflerinin yerleri değiştirilerek verilmiştir. Karışık hâlde verilen harflerden anlamlı kelimeler oluşturarak belirtilen yere yazınız. Ardından kelimelerin anlamlarını tahmin ederek kelimeleri sözlük anlamlarıyla eşleştiriniz. Anlamını yeni öğrendiğiniz kelimeleri sözlüğünüze yazınız.

Cevap :

1.Ay ve Güneş’in yer yuvarlağı üzerindeki çekim güçleri sebebiyle deniz yüzünde, özellikle ana denizlerde su düzeyinin alçalması, kabarması olayı. GELGİT
2.Yeryüzünün herhangi bir yerinde hava olaylarına bağlı olarak gerçekleşen etkilerin uzun yılların ortalamasına dayanan durumu. İKLİM
3.Bir yüzeyin yatay düzleme doğru eğilmesi, eğiklik. EĞİM
4.Dev dalga. TSUNAMİ
5.Katman. TABAKA

GELGİT

Tahminim: gidip gelme işi

İKLİM

Tahminim: mevsim

EĞİM

Tahminim: eğiklik

TSUNAMİ

Tahminim: doğal afet, suların aşırı yükselmesi, dev dalgalar

TABAKA

Tahminim: bölüm, kat

2. Etkinlik

Soru : Metinde geçen terim anlamlı sözcüklerden iki tanesini belirleyerek aşağıya yazınız. Bu kelimeleri birer cümle içinde kullanınız.

Cevap :

1. Kelimem : Yer çekimi
Cümlem :

Uzayda yer çekimi var mıdır?

Yer çekimi olmayan yerde acaba yaşamak nasıl olur.

2. Kelimem : Atmosfer
Cümlem :

Yeryüzünü saran hava tabakasına atmosfer denir.

Atmosfer Dünya’ mızın için çok önemlidir.

3. Etkinlik

Soru : Okuduğunuz metin, bilgilendirici bir metin örneğidir. “Dünyanın Beyaz Devleri Buzullar” isimli metinden yararlanarak bilgilendirici metinlerin genel özelliklerinden birkaçını aşağıya yazınız.

Cevap :

bilgilendirici metinlerin genel özellikleri

  • Hikâye edici metinlere göre anlamı bilinen kelime sayı daha azdır
  • Metinde anlaşılması zor kavramlar vardır.
  • bir konu hakkında bilgi vermek amacıyla yazılırlar.

5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 149 Cevapları

4. Etkinlik

Soru : Metnin ana fikrini yazınız.

Cevap :

Metnin ana fikri: Dünyamız için önemli bir yere sahip olan buzullar hızla erimektedir.

5. Etkinlik

Soru : Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Metnin konusunu en iyi yansıtan görseli işaretleyiniz.

Cevap :

2. resmi işaretleyiniz.

6. Etkinlik

Soru : Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

Buzullar nasıl hareket eder?

Cevap :

Buzullar ağırlıklarının ve yerçekiminin etkisiyle eğimli bir yüzey üzerinde hareket eder.

Buzullar yeryüzünü nasıl şekillendirir?

Cevap :

Buzullar hareket ederken üzerinden geçtikleri kayaları çizer, parçalar ve kaya parçalarının bazılarını sürükleterek yeryüzünü şekillendirirler.

Buzdağı nedir?

Cevap :

Kıyıya ulaşan buzulun bir bölümü de suyun üzerinde yüzerken, oluşan akıntı ve tsunamiler bu parçaları kopararak buz dağını meydana getirirler.

Buzullar bize hangi konuda bilgi sağlar?

Cevap :

Buzullar, geçmişteki iklim koşullarına ilişkin pek çok bilgi sağlar.

Buzulların erimesinin okyanuslara ve denizlere nasıl bir etkisi olabilir? Açıklayarak yazınız.

Cevap :

Buzulların az miktarda erimesinin okyanuslara ve denizlere büyük katkıları olur. Ani soğumalardan korurlar. Ayrıca buzullarda bulunan mineraller büyük verimlilik katarlar. Ancak hızla bir erime hem bitki örtüsünü hemde orada yaşayan canlılara zarar verebilir.

5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 150 Cevapları

7. Etkinlik

Soru : Metni özetleyerek yazınız.

Cevap :

Buzullar ağırlıklarının ve yerçekiminin etkisiyle eğimli bir yüzey üzerinde hareket eder. Buzullar hareket ederken üzerinden geçtikleri kayaları çizer, parçalar ve kaya parçalarının bazılarını sürükleterek yeryüzünü şekillendirirler. Kıyıya ulaşan buzulun bir bölümü de suyun üzerinde yüzerken, oluşan akıntı ve tsunamiler bu parçaları kopararak buz dağını meydana getirirler. Buzullar, geçmişteki iklim koşullarına ilişkin pek çok bilgi sağlar. Üzerinde birçok araştırma yapılır.

8. Etkinlik

Soru : Aşağıdaki başlıklardan hangileri metne yeni bir başlık olabilir? Bu başlıklardan birini ve bu başlığı seçme nedeninizi yazınız.

(GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BUZULLAR-SUDA YÜZEN DAĞLAR-DÜNYAMIZIN DENGESİ)

Cevap :

Seçtiğim başlık : -DSUDA YÜZEN DAĞLAR
Bu başlığı seçme nedenim : Bu başlığın konumuz için daha uygun olacağını düşündüm. Çünkü metin buzullar hakkında bilgiler vermektedir.

9. Etkinlik

a. Aşağıda verilen bilgileri okuyarak örnekleri inceleyiniz. Cümleleri, yönergelere uygun şekilde tamamlayınız.

Cevap :

Bir insanın yerine getirmek istediği düşünce amacı ifade eder. Düşünceyle ilgili yapılan iş, oluş, hareket ise sonuçtur.
“Küçük fil su bulabilmek için saatlerce yürüdü.” cümlesini amaç-sonuç ilişkisi bakımından inceleyelim.
Amaç: Su bulabilmek Sonuç: Saatlerce yürümek Aşağıdaki cümleleri amaç-sonuç ilişkisi kuracak ifadeler yazarak tamamlayınız.
Amaç: ––––Başarılı bir doktor––––––– olmak için çok sıkı çalışıyordu.
Sonuç: İklim değişikliklerinin önüne geçebilmek için ––––semirler veriyor ve farkındalık kazandırmaya çalışıyordu.––––––––––––––––

5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 151 Cevapları

Bir olayı ve durumu gerektiren, doğuran başka olay veya duruma neden denir. “Başı ağrıdığı için erkenden uyudu.” cümlesini neden-sonuç ilişkisi bakımından inceleyelim. Neden: Başının ağrıması Sonuç: Erken uyumak

UYARI: Amaç-sonuç ve neden-sonuç cümleleri birbirleriyle karıştırılmamalıdır. Cümlenin neden-sonuç cümlesi olup olmadığını anlamak için cümledeki “için” kelimesi yerine “amacıyla” kelimesini getiririz. Eğer cümle anlamlı oluyorsa amaç-sonuç, anlamlı olmuyorsa neden-sonuç cümlesidir.

Bir şeyin gerçekleşmesi için başka bir durumun yerine getirilmesine koşul denir. “İstanbul’a gidersen mutlaka teyzeni ziyaret et.” cümlesini koşul ve gerçekleşmesi istenen durum ilişkisi bakımından inceleyelim. Koşul: İstanbul’a gitmek Gerçekleşmesi istenen durum: Teyzenin ziyaret edilmesi

Bilgilendirici bir metinde anlatımı güçlendirmek için örneklendirmelere ihtiyaç olabilmektedir. Örneklendirmeler kavramları, kişileri, olayları, eserleri söylemek şeklinde olabilir. Metinden alınan aşağıdaki bölümü inceleyelim. İtalik yazılan ifadeye dikkat edelim. “Araştırmalar sırasında özel aletler yardımıyla buzullardan uzun, silindir biçimli örnekler alınır. Bu buz örnekleri üzerinde çeşitli incelemeler yapılır. Örneğin içlerinde bulunan hava baloncukları incelenir.” Koyu yazılan ifadede yazar incelemenin nasıl yapıldığını örneklemiştir.

b. Neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul ve örneklendirme cümlelerine birer örnek vererek yazınız.

Cevap :

Neden-sonuç cümlem : Senin gelmeyeceğini sandığım için erkenden çıktım.

Amaç-sonuç cümlem : Birinci olmak için çalışmalarından dolayı bugünlere geldi.

Koşul cümlem : Sen benle konuşacaksan sana gerçekleri anlatacağım.

Örneklendirme cümlem  : Fatma birinci olmak için o yolu denedi de ne oldu!

5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 152 Cevapları

10. Etkinlik

Soru : Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Görsellerdeki durumların sebeplerini düşününüz? Küresel ısınmanın etkileri ve küresel ısınmayı engellemenin yolları hakkında arkadaşlarınızla konuşunuz. Konuşmalarınızda uygun geçiş ifadeleri kullanınız.

Kısa Cevap :

Küresel ısınmanın etkileri hava durumunda olan sıcaklıkların değişmesi virgüldenin seviyesinin yükselmesidir.

Küresel ısınma sebebiyle ekosistem bozulur ve bu sıcaklık artışı bitki ve hayvan türlerini doğrudan etkiler.

Ayrıca küresel ısınmanın etkilerinden bir tanesi tarımsal verimde azalma, hava sebebiyle istenilen verimin alınmamasıdır

Bütün canlılar için önemli olan Su kaynaklarının azalması ve bunun sonucunda meydana gelen sağlık sorunları da bütün canlıları doğrudan etkileyecektir.

Küresel ısınmayı engellemek için bu konuda bilinçlenmeli yenilebilir enerji kaynakları tercih edilmelidir.

Ağaçlandırma hızlandırılmalı uluslararası işbirliği yapılmaya çalışılmalıdır.

Uzun Cevap :

Küresel ısınma atmosferde bulunan sera gazlarının birikimi sonucu ortalama sıcaklığının artmasıdır.

Küresel ısınma sebebi ile meydana gelen hava durumu değişiklikleri bütün canlıları doğrudan etkiler.

Sıcaklıkların artması sebebiyle daha sıcak Yaz ayları, sıcaklıkların daha uzun olması şiddetli hava olayları özellikle fırtına kasırga, sel gibi doğal afetlerin meydana gelme olasılığı artmaktadır.

Küresel ısınmanın etkilerinden bir tanesi de deniz seviyesinin yükselmesi ve bunun sonucunda kayıp bölgelerinde olan yerleşimin zarar görmesidir.

Ayrıca deniz seviyesi yükseldiği zaman tuzlu suyun tatlı su kaynaklarına sızması ve içme su kaynaklarının tuzlanarak içilemez hale gelmesine neden olabilir.

Küresel ısınmanın bir başka etkisi ise ekosistemin bozulmasıdır ki bu sıcaklık artışı bitki ve hayvan türlerinin doğrudan etkilemekte ve onlarla beslenen insanları da zor duruma sokmaktadır.

Tarımsal verimde sıcaklıklar sebebiyle zarara uğrar ve mevsiminde yetişmesi gereken meyveler yetişemezler.

Su kaynakları azaldığı için su döngüsü etkilenir ve sıcaklıktaki artış Su buharının daha fazla buharlaşmasına ve yaşların azalmasına sebep olur.

Bunun sonucunda oluşacak kuraklık bütün canlıları etkiler.

Hem bu etkilerden hem de yüksek sıcaklıklardan dolayı bütün canlılarda sağlık sorunları gözlemlenebilir.

Bunlar için önlem almak mümkündür.

İlk önce yapmamız gereken şey herkesin bu konuda bilinçlenmesi ve el ele vermesidir.

Önemli adım fosil yakıtlardan kaynaklanan gazı azaltmak ve inilebilir enerji kaynaklarını kullanmaktır.

Orman tahribatını engellemek ve ağaçlandırma projeleri ile küresel ısınma engellenebilir.

Ormanların korunması karbon döngüsünün devamlı hale getirir ve CO2 emilimini arttırır.

Ayrıca küresel ısınmanın etkilerle mücadele etmek için uluslararası işbirliği yapılmalı ve anlaşmalarla adımlar atılmaya çalışılmalıdır.

11. Etkinlik

Soru : Öğretmeninizin kontrolünde dörderli gruplara ayrılınız. Grup içerisinde bir arkadaşınızı yazıcı olarak belirleyiniz. Aşağıda verilen küresel ısınma başlığı altındaki konulardan birini seçiniz. Bu konudaki düşüncelerinizi bir kâğıda yazarak yazıcı olarak seçilen arkadaşınıza veriniz. Yazıcının verilen metinleri düzenleyerek gözden geçirmesinin ardından yazdıklarınızı diğer gruplarla paylaşınız.

Küresel Isınma:
a. Küresel ısınmanın etkileri
b. Küresel ısınmanın nedenleri
c. Küresel ısınmayı engellemenin yolları
ç. Toplumların küresel ısınmaya bakışı

Yazdıklarınızda yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin yerine Türkçelerini kullanınız. Yazdıklarınızda anlatımı güçlendirmek için uygun geçiş ifadeleri ile atasözü, deyim ve özdeyişlere yer veriniz. Yazdıklarınızı öğretmeninizin kontrolünde sınıf ya da okul panosunda sergileyiniz.

Kısa Cevap :

Küresel ısınmanın etkileri

Küresel ısınma ve iklim değişikliği birbirleriyle bağlantılıdır.

Küresel ısınma sonucunda sıcaklıklar artar, Deniz seviyelerinde artış görülür.

Okyanus sıcaklıkları arttıkça buzullarsa hacmini artırır Adaları ve kıyı şehirlerinin tehlikede olmasına sebep olur.

Küresel ısınma sonucunda orman yangınları, kasırgalar, kuraklıklar ve sel gibi aşırı hava olaylarında artış gözlemlenir.

Küresel ısınma sebebiyle okyanusların asit oranındaki artış denizlerde bulunan besin zincirine ve dolayısıyla bütün canlıların besin zincirine ters tepki yapar.

Güçlü fırtınalar meydana gelir.

Uzun Cevap :

Küresel ısınmanın etkileri

Küresel ısınma ne kadar sera gazı atmosferi dolduruyorsa o kadar fazla ısının hapsedilmesi ve bunun sonucunda dünyada meydana gelen değişikliklerden bahseder.

Söyle gazetesi dünyamıza uygun sıcaklıkta tam bir olgu olup sera gazı miktarı arttığında tehlikeli bir duruma gelir.

Bu yeryüzünün sıcaklığını artırarak iklimleri değiştirebilir.

Uzmanların yapmış olduğu araştırmalara göre yaşamı sürdürülebilmesi için sıcaklık artışının 1,5 dereceyi geçmemesi gerekirken küresel ısınma sebebiyle bu miktar artmaktadır.

Küresel ısınma sebebiyle iklim değişiklikleri çoğalacak böylelikle kuraklık, sıcak dalgaları ve günseller, fırtınalar, Deniz suyu yükselmesi gibi doğal olayları artarak canlıları doğrudan etkileyecek ve birçok sorunu beraberinde getirecektir.

Okyanusların olması gerektiğinden daha fazla ısınması fırtınaların daha güçlü ve tahrip edici hale gelmesine sebep olur.

Hava ve deniz suyundaki meydana gelen bu fazla sıcaklık buzulları eritir ve denizlerin kıyılarımıza doğru yükselmesine neden olur.

Bedene gelen bu iklim değişikliği sebebiyle seller meydana gelebilir, afetler artabilir artan sıcaklıklar ve kuraklıklar bitkisel verimi azaltabilir.

Bitkisel verimin azalması fiyatları artırmakta ve insan yaşamını daha kalitesiz hale getirmektedir.

İklim değişikliği ve aşırı sıcaklıklar ölüm, enfeksiyon gibi hastalıkların daha fazla yayılmasına neden olmaktadır.

Bütün canlıların ve dünyamızın sağlığını etkileyen bu iklim değişikliğine karşı durmalı akıllı ve yere basan çözümlerle elimizden geleni yapmalıyız.

Sonraki Derse Hazırlık

Soru : Türkiye Uzay Ajansına ait genel ağ sayfasını inceleyiniz.

Cevap :

Türkiye uzay ajansı’na ait genel ağ sayfasında haklarında bilgiler uzay programı ve uluslararası faaliyetler gibi birçok bilgi bulunmaktadır.

 

Our Score