5. Sınıf Türkçe Kitabı Sayfa 56-57-58-59-60 KOZA Yayınları
5. Sınıf Türkçe Kitabı Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a Çıkışı Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 56, 57, 58, 59, 60
5. Sınıf Türkçe Kitabı Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a Çıkışı Metni Etkinlik Cevapları
5. Sınıf Türkçe Kitabı Sayfa 56-57-58-59-60
Hazırlık
1. Millî Mücadele döneminde bazı önemli tarihler vardır. Bu tarihleri söyleyiniz. Önemini açıklayınız.
Kısa Cevap :
Kısaca ifade edecek olursak milli mücadelenin bazı önemli tarihleri ekte yer aldığı gibi bizlere bağımsızlığı getiren önemli aşamalar olduğu için hayatımızda önemli yer almaktadır.
Uzun Cevap :
Maddeler halinde vermiş oldu lan milli mücadele döneminde önemli tarihler ülkemizin bağımsızlık mücadelesinin en iyi şekilde yönetildiği ve dizayn edildiği kongereler olmasından dolayı çok büyük bir önem taşımaktadır.
Yapılmış olan milli mücadele anlaşmaları kongreleri genelgeleri ve mücadeleler bizim şu anda bulunduğumuz bağımsız Türk Cumhuriyeti’nin temellerini atmıştır.
2. 19 Mayıs 1919 tarihi size neleri çağrıştırıyor?
Kısa Cevap :
19 Mayıs 1919 tarihi bizlere Mustafa Kemal Atatürk’ün milli mücadelenin Temellerini attığını ifade eder.
Mustafa Kemal Atatürk 19 Mayıs tarihinde Bandırma vapuru ile Samsun’a çıkarak milli mücadelenin ateşini yapmıştır.
Uzun Cevap :
Milli mücadele açısından 19 Mayıs 1919 tarihi bizlere bağımsızlığı kurtuluşu kıvılcımı milli direnişi ve Mustafa Kemal Atatürk’ü çağrıştırıyor.
Çünkü 19 Mayıs 1919 tarihinde İstanbul’dan Samsun’a Mustafa Kemal Atatürk bandırma vapuru ile seyahat etmiş ve işgalci devletlere karşı Türk kurtuluşunun ateşini yakmıştır.
5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 57 Cevapları
1. Etkinlik
Soru : Metinde anlamını bilmediğiniz kelimeleri aşağıya yazınız. Kelimelerin anlamlarını şiirdeki bağlamından yararlanarak tahmin ediniz. Kelimelerin sözlük anlamlarını da yazarak tahminleriniz ile karşılaştırınız. Bu kelimeleri birer cümlede kullanınız.
Cevap :
Engin Kelimesi
Tahminim: yüksek, ulu.
Sözlük anlamı: ucu bucağı görünmeyecek denli geniş, uçsuz bucaksız, çok geniş
Cümlem: Engin dağları aştık da geldik.
Kuşanmak Kelimesi
Tahminim: Giyinmek, örtülmek.
Sözlük anlamı: beline kuşak, kemer, kılıç gibi şeyler bağlamak.
Cümlem: Silahlarını kuşanıp çıktı yola.
Som Kelimesi
Tahminim: Temiz, berrak
Sözlük anlamı: kaplama olmayan, içi dışı dolu olan, katışıksız, saf.
Cümlem: Som altından yapılmış tespihi vardı.
2. Etkinlik
Soru : Metinden hareketle aşağıdaki soruları sözlü cevaplayınız.
1. Gemi, küçük olmasına karşın neden bir donanma heybetine benzetilmiş olabilir?
Cevap :
Yemek küçük olmasına karşın bir donanma heybetine benzetilmesinin temel nedeni içerisinde Mustafa Kemal Atatürk’ün olmasından kaynaklanmaktadır.
2. Gemideki asker kimdir? Şair onu neden bin asker kadar güçlü görüyor?
Cevap :
Gemideki asker Mustafa Kemal Atatürk’tür.
Şairin Mustafa Kemal Atatürk’ü 1000 asker kadar güçlü görmesinin temel sebebi milli mücadelenin başlatıyor olması ve vatan aşkından kaynaklanmaktadır.
3. Gemideki asker nereye gitmektedir?
Cevap :
Gemideki asker Samsun’la oradan da Anadolu vatanını kurtarmaya gitmektedir.
4. “Erzurum yaylasında bir şafak söker” dizesiyle şair hangi olaya vurgu yapıyor olabilir?
Cevap :
Erzurumlu yaylasında bir Şafak söker dizesi ile Şair bize Erzurum kongresi’ne katılacak olan Mustafa Kemal Atatürk’ün bu kongre sayesinde ülkenin kurtuluşunu yani milli mücadelenin temellerini attığını ifade ederek vurgulamaktadır.
5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 58 Cevapları
3. Etkinlik
Soru : Elindeki topu bana attı.” cümlesindeki “at” kelimesinin hangi anlamda kullanıldığını söyleyiniz. “At” kelimesinin burada kullanılan anlamının dışında başka hangi anlama geldiğini açıkladıktan sonra eş sesli kelimelerle ilgili verilen bilgileri okuyunuz.
At” kelimesi yukarıdaki cümlede “fırlatmak” anlamıyla kullanılmıştır. “Köyde herkesin bir atı vardı.” cümlesinde ise “at” kelimesi hayvan anlamıyla kullanılmıştır. Yazılışları aynı, anlamları farklı olan kelimelere eş sesli (sesteş) kelimeler denir. Kelimeler örneklerde de gördüğünüz gibi kullanıldıkları cümleye göre anlam kazanırm
Soru : Aşağıdaki kelimeleri eş seslilik özelliğine uygun olarak iki ayrı cümlede kullanınız.
Cevap :
yüz: Yeni çiçekler açınca yüzü güldü.
yüz: Babasından bayramda yüz lira alınca sevindi.
–
gül: Güneş açınca güller parladı.
gül: Komik espriler sonucu yüzler güldü.
4. Etkinlik
a. Kök ve eklerle ilgili aşağıda verilen bilgileri okuyunuz.
Kök: Bir kelimenin anlamlı en küçük parçasına kök denir. Türkçede kök kelimenin başında yer alır. Kökler kelimenin bütünüyle de anlam ilişkisi içindedir.
Ek: Kelimelerin cümledeki görevini belirtmek veya kelimelerden yeni sözükler türetmek için kullanılan ses ya da hecelere ek denir.
Aşağıdaki kelimeleri köklerine ve eklerine ayıralım: 1. Kelime: sevgili ➜ sev – gi – li 2. Kelime: kalemlikleri ➜ kalem – lik – ler – i
Birinci kelimede ekleri çıkardıktan sonra parçalayamayacağımız en anlamlı bölüm “sev” olduğundan kelimenin kökü “sev”dir. İkinci kelimeyi eklerine ayırdığımızda kalan son parça “kale” kelimesidir. Ancak “kale” kelimenin tamamıyla bir anlam ilişkisi taşımadığından kelimenin kökü olamaz. Bu durumda kelimenin kökü “kalem”dir.
5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 59 Cevapları
b. Önceki sayfada yer alan açıklamalardan hareketle aşağıdaki kelimeleri eklerine ve köklerine ayırınız.
Cevap :
soruşturmak: sor-uştur-mak
çocuklara: çocuk-lar-a
gemisi: gemi-si
öğretmeni: öğret-me-n-i
arabamız: araba-mız
okulda: oku-l-da
çantası: çanta-sı
silgiler: sil-gi-ler
odasında: oda-sı-n-da
denizci: deniz-ci
5. Etkinlik
Soru : Atatürk’ün katıldığı kongrelerde yaptığı konuşmaları düşününüz. “Sizce konuşmaya başlamadan önce neler söyleyeceğini önceden tasarlamış mıdır? Konuşmaları esnasında nelerden faydalanmış olabilir? Bir lider nasıl konuşmalıdır?” sorularının cevaplarını düşününüz. Etkili konuşma konusunda kısa bir metin yazınız.
Yazınızda anlamını yeni öğrendiğiniz kelimeleri kullanmaya özen gösteriniz. Ayrıca dilimize henüz yerleşmemiş yabancı kelimelerin yerine Türkçelerini kullanmaya özen gösteriniz.
Kısa Cevap :
Mustafa Kemal Atatürk konuşmalarını yapmadan önce her zaman metin üzerinde düşünür ve milletin anlayabileceği şekilde anlatmayı tercih ederdi.
Mustafa Kemal Atatürk sözlerini ölçerek insanların çok etkileyici kelimeler seçerek karşılarında yer alan insanları etkilemeyi çok iyi bilirdi.
Uzun Cevap :
Mustafa Kemal Atatürk mutlaka konuşmalarından önce sözlerini ölçerek benzetmeler yaparak milletin en iyi şekilde konuyu anlamasını sağlardı.
Çünkü karşısında yer alan insanların konuyu en iyi şekilde anlamalarını sağlayacak hususlarla beraber önemli konuşmalar yapar ve milleti iyi bir şekilde hitap ederek yönlendirirdi.
Bu Mustafa Kemal Atatürk’ün iyi bir önder olması için en iyi hitap özelliklerinden bir tanesidir.
5. Sınıf Türkçe KOZA Yayınları Ders Kitabı Sayfa 60 Cevapları
6. Etkinlik
a. “Sonraki Derse Hazırlık” aşamasında yaptığınız araştırmanın sonuçlarını, Atatürk’ün katıldığı kongreler hakkında edindiğiniz bilgileri, sınıfınıza getirdiğiniz görselleri de kullanarak arkadaşlarınıza sununuz. Sunumunuzun hazırlık aşamalarını maddeler hâlinde yazınız.
Erzurum Kongresi : Erzurum kongresi milli mücadelenin temellerinin atıldığı ilk kongre olarak ifade edilebilir.
Sivas Kongresi : Sivas kongresi ise Türk milletinin milli mücadeleyi örgütleyip yönlendirdiği ve nasıl tasarladığını gösteren bir kongredir.
Ankara Kongresi : Ankara kongresi Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin yürüttüğü Kurtuluş Savaşı’nın siyasi ve hukuki temellerinin oluştuğu bir kongredir.
Uzun Cevap :
Erzurum Kongresi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919):
Milli mücadelenin temellerinin atıldığı dönüm noktası olarak ifade edilen Erzurum kongresi olarak söylenebilir.
Erzurum kongresi askeri ve siyasi temsilcilerinin bir araya gelerek işgal altında bulunan ülkemizin bağımsızlığını nasıl kazanacağını kararının alındığı yerdir.
Sivas Kongresi (4 Eylül – 11 Eylül 1919):
Türk milletinin milli mücadeleyi örgütlediği bir araya geldiği önemli kongrelerden bir tanesi de Sivas kongresi olarak ifade edilebilir.
Sivas Kongresi’nde Mustafa Kemal Atatürk Türk milletinin iradesinin temsilcileri ile bir araya gelerek milli ordunun kurulmasını sağladı ve milli bir şekilde bir arada düzenli ordu olarak hareket etmesinin temelleri burada atılmıştır.
Ankara Kongresi (23 Nisan – 29 Nisan 1920) :
Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin yürütüldüğü Kurtuluş savaşı ve milli mücadelenin siyasi ve hukuki temellerinin atıldığı en önemli kongrelerden bir tanesi de Ankara kongresidir.
Ankara kongresi TBMM’nin yasama organı olarak kabul edilmesi TBMM’nin açılış tarihi olarak kabul eden 23 Nisan aynı zamanda ulusal egemenlik ve çocuk Bayramı olarak kutlanmaktadır.
Kongreler sonucunda Mustafa Kemal Atatürk milli mücadele döneminde katıldığı Erzurum kongresi Sivas kongresi ve Ankara kongreleri ile beraber Türk milletinin özgürlük ve bağımsızlık mücadelesinin şekillenmesi ile beraber Türk iradesinin hakim olmasını sağlamıştır.
b. Sunumunuzun ardından kendinizi aşağıdaki ölçütlere göre değerlendiriniz. Değerlendirme sonucuna göre eksikliklerinizi gidermek için neler yapmanız gerektiğini açıklayınız.
Cevap : Daha fazla araştırma yaparak konumu daha iyi bir şekilde anlatmam gerekmektedir.
Sunumum için gerekli hazırlıkları yaptım. (x)
Konuyu güvenilir kaynaklardan araştırdım. (x)
Sunumumu görsellerle destekledim. (x)
Sunumumda konu dışına çıkmadım. (x)
Kelimeleri anlamına uygun kullandım. (x)
Sunumumda beden dilimi etkili bir şekilde kullandım. (x)
Sunumumu yaparken nezaket kurallarına uygun davrandım. (x)
Sunumumu gerçekleştirirken dinleyicilerle göz teması kurdum. (x)
İşitilebilir bir ses tonuyla konuştum. (x)
Sunumumda anlamını yeni öğrendiğim kelimeleri de kullandım. (x)
Kelimeleri doğru telaffuz ettim. (x)
Sonraki Derse Hazırlık
Soru : 15 Temmuz 2016 tarihinde ülkemizde gerçekleştirilmek istenen darbe girişimiyle ilgili bilgiler toplayınız.
Kısa Cevap :
2016 yılında Türkiye askeri darbe girişimi yaşanmıştır. Bu darbe girişiminde hayatını kaybeden 240’a aşkın sivil polis ve askeri almak için 15 Temmuz şehitlerimizi anmak için tatil edilmiştir. Türk halkının demokrasiye sahip ettiği tek bir kol olarak mücadele ettiği bir gündür.
Uzun Cevap :
15 temmuz 2016 akşamı Türk silahlı kuvvetleri içerisinde isyancı askerlerin anayasa ve hukuka aykırı bir şekilde ülke içerisinde darbe yapma girişimi olarak ifade edebiliriz.
Bu darbeci fetö askerleri devlet televizyonuna girerek TRT ele geçirmiş ve bildiri okutmuşlardır.
Ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Marmaris’te saldırı düzenlemişlerdir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Marmaris’te canlı yayına katılarak sokağa milleti davet etmesi sonucunda Türk milleti çıplak elleriyle bu düşman askerlerini durdurmuş göğsünü siper ederek bağımsızlığı sürmesinde önemli katkıda bulunmuşlardır.
Türk milletinin Üstün başarısı ve vatan aşkıyla tutuşan Türk askerleri sayesinde bu direnişçi gruplar bir bir ele geçirilerek etkisiz hale getirilmiş ve Türk milletinin bağımsızlığı payidar olmuştur.
“5. Sınıf Türkçe Kitabı Sayfa 56-57-58-59-60 KOZA Yayınları” konusunu videolu bir şekilde izleyebilir ve dinleyebilirsiniz.
