6. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 102-103-104-105-106-107 MEB Yayınları

tarihinde gönderilmiş tarafından

Ortaokul 6. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı 3. Ünite Neler Öğrendik Neler? Cevapları Sayfa 102, 103, 104, 105, 106, 107

6. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı 3. Ünite Neler Öğrendik Neler? Cevapları

“6. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 102-103-104-105-106-107 MEB Yayınları Cevapları”

6. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 102-103-104-105-106-107

6. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 102 Cevapları

A. Aşağıdaki ifadelerden “doğru” ya da “yanlış” olanları belirleyerek ilgili kutuyu işaretleyiniz. 

Cevap :

(Yanlış ) 1. Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise o cisim, dengelenmemiş kuvvetlerin etkisi altındadır.

(Doğru) 2. Hareketli bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi hareket yönüne zıt ise cisim, zamanla zıt yönde harekete başlar.

(Doğru) 3. Bir cisim, dengelenmiş kuvvetlerin etkisi altında ise ya duruyor ya da sabit süratle hareket ediyordur.

(Yanlış ) 4. Bir cisme etki eden iki zıt yönlü kuvvetin bileşkesi, küçük olan kuvvetin yönündedir.

(Yanlış ) 5. Aynı yön ve doğrultudaki kuvvetlerin bileşkesi bulunurken büyük olan kuvvetten küçük olan kuvvet çıkartılır.

(Yanlış ) 6. Yavaşlayan bir hareketli, dengelenmiş kuvvetlerin etkisi altındadır.

(Doğru)  7. Hareketli bir cismin birim zamanda aldığı yola “sürat” denir.

(Yanlış ) 8. Eşit zaman aralığında daha az yol giden bir otobüsün sürati, daha çok yol giden otobüsün süratine göre daha fazladır.

(Yanlış ) 9. Bir cismin süratini bulabilmek için aldığı yolun bilinmesi yeterlidir.

(Doğru) 10. Aynı mesafeyi daha kısa sürede giden hareketlinin sürati, daha uzun sürede giden hareketlinin süratine göre daha fazladır.

B. Aşağıdaki ifadelerde noktalı yerlere, kutu içindeki kavramlardan uygun olanları yazınız.

Cevap :

1. Fren yapan araba dengelenmemiş kuvvetlerin etkisi altındadır.

2. Bir kuvvetin doğrultusunda iki farklı yön vardır.

3. Kuvvetin büyüklüğü dinamometre ile ölçülür.

4. Bir cisme etki eden kuvvetlerin etkisini tek başına gösterebilen kuvvete bileşke kuvvet denir.

5. Kuvvetin tanımlanabilmesi için yönü, doğrultusu ve büyüklüğünün bilinmesi gerekir.

6. Bir cismin sürati bulabilmek için alınan yol ve geçen zaman bilinmelidir.

7. Genellikle km/sa sürat birimi olarak kullanılır.

8. Sabit süratle hareket eden hareketli, eşit zaman aralıklarında eşit yol alır.

9. Saatte bulunan akrep ve yelkovanın hareketi, sabit süratli harekettir.

10. Aynı yolu daha kısa sürede alan araç daha süratlidir.

6. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 103 Cevapları

C. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. 

1. Bir cisme aynı doğrultulu iki kuvvet etki etmektedir. Kuvvetlerden biri 15 N, diğeri ise 12 N büyüklüğündedir. Bileşke kuvvetin büyüklüğü en az ve en fazla kaç Newton olabilir?

Cevap :

Bir cisme aynı doğrultulu iki kuvvet etki ettiğinde, bileşke kuvvetin büyüklüğü bu kuvvetlerin vektörel toplamına bağlıdır. İki kuvvetin büyüklükleri 1515 N ve 1212 N olarak verilmiştir.

En Fazla Bileşke Kuvvet

İki kuvvet aynı yönde olduğunda, bileşke kuvvetin büyüklüğü bu kuvvetlerin toplamına eşittir:

Fmaks=15 N+12 N=27 NF_{\text{maks}} = 15 \, \text{N} + 12 \, \text{N} = 27 \, \text{N}

En Az Bileşke Kuvvet

İki kuvvet zıt yönde olduğunda, bileşke kuvvetin büyüklüğü bu kuvvetlerin farkına eşittir:

Fmin=15 N−12 N=3 NF_{\text{min}} = 15 \, \text{N} – 12 \, \text{N} = 3 \, \text{N}

Sonuç

Bu durumda, bileşke kuvvetin büyüklüğü en az 33 N, en fazla 2727 N olabilir.

2. Durmakta olan bir cisme aynı doğrultulu iki kuvvet etki ediyor. Kuvvetlerden birinin doğu yönünde 7 N olduğu biliniyor. Cismin durmaya devam etmesi için diğer kuvvetin doğrultu, yön ve büyüklüğü nasıl olmalıdır?

Cevap :

Durmakta olan bir cisme etki eden kuvvetlerin net sonucu sıfır olmalıdır, yani cisme etki eden tüm kuvvetlerin vektörel toplamı sıfır olmalıdır. Bu durumda, doğu yönünde etki eden 7 N’luk kuvveti dengelemek için aynı büyüklükte ama zıt yönde bir kuvvet gerekmektedir.

Dolayısıyla, cismin durmaya devam etmesi için diğer kuvvetin:

  • Doğrultusu: Doğu-Batı doğrultusunda olmalıdır.
  • Yönü: Batı yönünde olmalıdır.
  • Büyüklüğü: 7 N olmalıdır.

Bu durumda, batı yönünde 7 N’luk bir kuvvet, doğu yönünde 7 N’luk kuvveti tamamen dengeleyecek ve cisim durmaya devam edecektir.

3. Batı yönünde sabit süratle hareket eden bir cisme hareketi ile aynı doğrultulu iki kuvvet uygulandığında cismin yavaşlamaya başladığı görülüyor. Buna göre cisme uygulanan kuvvetlerin bileşkesinin yön ve doğrultusu nasıl olmalıdır?

Cevap :

Batı yönünde sabit hızla hareket eden bir cisim yavaşlamaya başladığında, bu cisme etki eden net kuvvet, hareketin tersi yönünde olmalıdır. Yani, cisim batı yönünde hareket ediyorsa ve yavaşlıyorsa, net kuvvet doğu yönünde olmalıdır.

Bunu daha detaylı inceleyelim:

  1. Hareketin Doğrultusu ve Yönü: Cisim batı yönünde hareket ediyor.
  2. Yavaşlama: Cisim yavaşlıyorsa, net kuvvet hareketin tersi yönünde, yani doğu yönünde olmalıdır.

Cismin yavaşlaması için:

  • Kuvvetlerin Doğrultusu: Aynı doğrultuda (Batı-Doğu doğrultusunda) olmalıdır.
  • Net Kuvvetin Yönü: Doğu yönünde olmalıdır.

Bu durumda, cisme uygulanan kuvvetlerden biri batı yönünde olabilir ve diğeri doğu yönünde olabilir. Ancak net kuvvet doğu yönünde olduğuna göre, doğu yönünde uygulanan kuvvetin batı yönünde uygulanan kuvvetten daha büyük olması gerekmektedir.

Özetle:

  • Doğrultu: Batı-Doğu doğrultusunda
  • Yön: Net kuvvet doğu yönünde

Cisim yavaşladığına göre, doğu yönünde uygulanan kuvvetin büyüklüğü, batı yönünde uygulanan kuvvetin büyüklüğünden daha büyük olmalıdır. Bu şekilde net kuvvet doğu yönünde olur ve cisim yavaşlar.

4. Gökçe, Elif ve Ayşe’nin katıldığı bir koşu yarışında Gökçe’nin aynı parkuru bitirme süresi, Elif’in bitirme süresinden büyük; Ayşe’nin bitirme süresinden küçük olarak ölçülüyor. Buna göre sporcuların süratlerini büyükten küçüğe doğru sıralayınız.

Cevap :

Bir koşu yarışında sporcuların süratleri, aynı parkuru bitirme sürelerine göre hesaplanabilir. Bir sporcunun sürati, bitirme süresi ile ters orantılıdır. Yani, bir sporcunun bitirme süresi ne kadar kısa ise, sürati o kadar büyük olur.

Verilen bilgilere göre:

  • Gökçe’nin bitirme süresi Elif’in bitirme süresinden büyüktür.
  • Gökçe’nin bitirme süresi Ayşe’nin bitirme süresinden küçüktür.

Bu durumda, bitirme sürelerini küçükten büyüğe sıralarsak:

  1. Ayşe (en kısa süre)
  2. Gökçe
  3. Elif (en uzun süre)

Süratleri, bitirme süreleri ile ters orantılı olduğundan, sürat sıralaması büyükten küçüğe doğru şöyle olur:

  1. Ayşe (en yüksek sürat)
  2. Gökçe
  3. Elif (en düşük sürat)

Yani, sporcuların süratlerini büyükten küçüğe doğru sıralarsak:

  1. Ayşe
  2. Gökçe
  3. Elif

5. Aralarında 600 m olan Efe ve Mete birbirlerine doğru, sabit süratle hareket ediyor. Efe, 250 m yol aldıktan sonra Mete ile karşılaşıyor. Hangi öğrencinin sürati daha fazladır? Nedenini açıklayınız.

Cevap :

Aralarında 600 metre mesafe bulunan Efe ve Mete birbirlerine doğru sabit süratle hareket ediyor ve Efe 250 metre yol aldıktan sonra Mete ile karşılaşıyor. Bu durumda, Efe’nin aldığı mesafeyi ve aralarındaki toplam mesafeyi kullanarak, hangi öğrencinin süratinin daha fazla olduğunu belirleyebiliriz.

  1. Efe’nin aldığı yol: 250 metre
  2. Başlangıçtaki toplam mesafe: 600 metre

Efe 250 metre yol aldığında, Mete ve Efe toplamda 600 metrelik mesafeyi kapatmış olurlar. Dolayısıyla, Mete’nin aldığı yol, başlangıçtaki toplam mesafeden Efe’nin aldığı yolu çıkardığımızda bulunur:

Mete’nin aldıg˘ı yol=600 metre−250 metre=350 metre\text{Mete’nin aldığı yol} = 600 \, \text{metre} – 250 \, \text{metre} = 350 \, \text{metre}

Şimdi, iki öğrencinin aynı sürede bu mesafeleri aldığını göz önünde bulundurmalıyız. Çünkü birbirlerine doğru hareket ettiklerinde karşılaştıkları an, ikisinin de hareket etmeye başladığı andan itibaren geçen aynı süreyi ifade eder.

Sabit süratle hareket ettiklerini biliyoruz, bu durumda süratleri şu şekilde hesaplanabilir:

Efe’nin su¨rati=Efe’nin aldıg˘ı yolGec¸en su¨re\text{Efe’nin sürati} = \frac{\text{Efe’nin aldığı yol}}{\text{Geçen süre}} Mete’nin su¨rati=Mete’nin aldıg˘ı yolGec¸en su¨re\text{Mete’nin sürati} = \frac{\text{Mete’nin aldığı yol}}{\text{Geçen süre}}

Efe ve Mete aynı sürede yol aldıkları için geçen süreleri birbirine eşittir. Bu durumda, Efe’nin aldığı yol 250 metre ve Mete’nin aldığı yol 350 metre olduğundan, Mete’nin sürati daha fazla olacaktır çünkü daha fazla mesafeyi aynı sürede kat etmiştir.

Sonuç olarak, Mete’nin sürati Efe’nin süratinden daha fazladır. Çünkü Mete, aynı süre içinde Efe’den daha fazla mesafe kat etmiştir.

Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz. 

1. Kuvvetle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise o cisim, dengelenmiş kuvvetlerin etkisi altındadır.
B) Hareketli bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi hareket yönüne zıt ise cisim durabilir.
C) Bir cisme etki eden iki zıt yönlü kuvvetin bileşkesinin yönü, büyük olan kuvvetin yönü ile aynıdır.
D) Bir cisim, dengelenmemiş kuvvetlerin etkisi altında ise ya duruyor ya da sabit süratle hareket ediyordur.

Cevap : D Şıkkı

2. Birbirine doğru sabit süratle yaklaşmakta olan iki araç 5 saat sonra orta noktada karşılaşıyor. Buna göre,

l. Araçların süratleri aynıdır.
ll. Araçlar, hareketin ilk saatinde aynı mesafe yol almışlardır.
lll. Her iki araçta aynı yönde yol alsaydı aralarındaki mesafe sürekli artardı.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) l ve lIl C) Il ve lll D) l, Il ve lll

Cevap : A Şıkkı

6. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 104 Cevapları

3. Bir aracın hareketinin bir bölümüne ait sürat-zaman grafiği aşağıdaki gibidir. Buna göre aracın hareketi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Aracın sürati 5. saniyede 100 m/sn. olmuştur.
B) Araç, aynı süratle 10 saniye daha hareket ederse 40 metre daha yol alabilir.
C) Aracın sürati zamanla artmaktadır.
D) Araç 15 saniye sonunda, 5. saniyede bulunduğu noktadan 200 metre uzaklaşmıştır.

Cevap : D Şıkkı

4. Görselde A cismine etki eden F1, F2 ve F3 kuvvetleri verilmiştir. Bu kuvvetlerle ilgili,

I. F2 ve F3 kuvvetlerinin doğrultuları aynıdır.
II. F2 kuvveti kuzey-güney yönündedir.
III. F1 kuvvetinin büyüklüğü, F2 kuvvetinden fazladır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I
B) I ve II
C) I ve III
D) II ve III

Cevap : C Şıkkı

5. Saatte 90 km yol alan sabit süratli otomobil ile ilgili,

I. 270 km uzaktaki şehre 3 saatte ulaşır.
II. Yarım saat sonra 45 km yol alır.
III. Sürati 90 km/sa. olur.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I
B) I ve II
C) II ve III
D) I, II ve III

Cevap : D Şıkkı

6. Bir cisme etki eden bazı kuvvetlerin büyüklükleri aşağıdaki grafikte verilmiştir. Bu kuvvetler, seçeneklerdeki gibi cisme farklı şekillerde uygulanıyor.

Buna göre hangi seçenekteki durumda cisme etki eden bileşke kuvvet diğerlerinden farklıdır?

Cevap : C Şıkkı

6. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 105 Cevapları

7. Aşağıdaki tabloda F1, F2, F3 ve F4 kuvvetleri ile ilgili bazı bilgiler verilmiştir.

Bu kuvvetlerden hangisinin çizimi aşağıda doğru gösterilmiştir?

Cevap : B Şıkkı

8. Bir öğrenci, ucunda top bağlı sarkacı görseldeki gibi hareket ettiriyor. Sarkaç 1 ve 3 konumlarında anlık duruyor, ardından 2 konumuna doğru hareket ediyor. Hareket esnasında ikinci konuma yaklaşırken topun sürati artıyor.

Sarkacın bu hareketi sırasında sürtünme önemsiz kabul edileceğine göre, sarkacın etkisi altında kaldığı kuvvetlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) 1 konumunda top anlık durduğunda dengelenmemiş kuvvetlerin etkisi altındadır.
B) Top, 1 ile 2 konumları arasında dengelenmiş kuvvetler etkisi altındadır.
C) Top, 3 ile 2 konumları arasında dengelenmemiş kuvvetler etkisi altındadır.
D) Top, 2 ile 3 konumları arasında dengelenmiş kuvvetler etkisi altındadır.

Cevap : C Şıkkı

9. Öğretmenlerinin komutuyla başlangıç noktasından aynı anda koşmaya başlayan Efe, İnci ve İpek varış noktasına farklı sürelerde ulaşmıştır. Koşucuların süratleri hesaplanarak aşağıdaki sütun grafiği çizilmiştir (Koşucuların sabit süratle hareket ettiği kabul edilecektir.).

Buna göre,

I. Bu yarışın kazananı İnci olmuştur.
II. Efe bu yarıştaki sürati ile 3 saniyede 9 metre yol alabilir.
lll. Efe, koşunun 10. saniyesinde İpek’in 10 metre önündedir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III

Cevap : D Şıkkı

6. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 106 Cevapları

10. Aşağıda, bir cisme aynı anda uygulanan kuvvetler verilmiştir. Verilen kuvvetlerin yön ve büyükleri dikkate alındığında,

I. Cisme aynı anda 1 N büyüklüğünde bir kuvvet daha uygulandığında bileşke kuvvetin doğrultusu kuzey-güney olabilir.
II. Cisme uygulanan bileşke kuvvetin sıfır çıkması için aynı anda 1 ve 2 N büyüklüğünde kuvvetler uygulanabilir.
III. Cisme batı ve kuzey yönlerinde 2 N büyüklüğünde kuvvetler aynı anda uygulanırsa bileşke kuvvetin yönü batı olur.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, III ve III

Cevap : D Şıkkı

11. Aynı doğrultuda hareket eden K, L ve M araçlarına farklı kuvvetler etki ediyor. Kuvvetlerin etkisinde kalan araçlarla ilgili bazı bilgiler aşağıda verilmiştir.

• K aracının sürati zamanla azalıyor ve araç bir süre sonra duruyor.
• L aracı, sabit süratle hareket etmeye devam ediyor.
• M aracı, bir süre sonra batı yönünde hareket ediyor.

Bu bilgilere göre,

I. K aracı durduktan sonra dengelenmiş kuvvetlerin etkisi altındadır.
II. L aracının doğrultusu diğer araçlardan farklıdır.
III. M aracına başlangıçtaki hareket yönünün tersi yönde kuvvet uygulanmıştır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, III ve III

Cevap : B Şıkkı

6. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 107 Cevapları

12. Aşağıda K ve L araçlarına ait alınan yol-zaman ve sürat-zaman grafikleri verilmiştir. Bu araçların hareket durumları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Her iki araç da sabit süratle hareket etmiştir.
B) K aracının sürati, L aracının süratinden fazladır.
C) K aracı, 6. saniye sonunda L aracından daha fazla yol almıştır.
D) K aracının 15. saniyede aldığı yolu, L aracı 4. saniyede alır.

Cevap : A Şıkkı

Trafik Elektronik Denetleme Sistemi (TEDES); ülkemizde karayolu kullanıcılarının can ve mal güvenliğini sağlamak, düzenli ve güvenli trafik akışını oluşturarak kural ihlalinde bulunanları belirlemek amacıyla kullanılan sistemdir. Bu sistemle sürat kontrolü yapılacak karayolunda belirli koridorlar belirlenir. Koridorların giriş ve çıkış noktalarına yerleştirilen kameralarla araçların fotoğrafları çekilir ve plakaları, giriş ve çıkış zamanları kayıt altına alınır. Kaydedilen araçlara ait hızlar “hız=yol/zaman” formülüyle sistem tarafından hesaplanır. Aynı anda araç sorgulaması da yapılarak araç cinsine göre hız limitleri aşıldıysa cezai işlem uygulanır.

Siz de karayolu kullanıcılarının can ve mal güvenliğini tehdit eden etkenler ile ilgili araştırma yapınız. Araştırmanız sonucu ulaştığınız etkenlerden birini seçiniz. Bu durumun çözümüne ilişkin bir model oluşturunuz ya da proje tasarlayınız. Oluşturduğunuz modeli ya da tasarladığınız projeyi okulunuzun yıl sonu bilim şenliğinde sununuz. 

Kısa Cevap : “Siz de karayolu kullanıcılarının can ve mal güvenliğini tehdit eden etkenler ile ilgili araştırma yapınız.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.

Uzun Cevap :

Karayolu kullanıcılarının can ve mal güvenliğini tehdit eden birçok faktör bulunmaktadır. Bunlar genellikle insan hataları, yol koşulları ve araçla ilgili problemler olarak üç ana kategoride incelenir.

İnsan Hataları

  1. Hız İhlalleri: Hız sınırlarını aşmak, kazaların en yaygın sebeplerinden biridir. Hız arttıkça kaza olasılığı ve kaza sonucunda yaralanma veya ölüm riski de artar​ (World Health Organization (WHO))​​ (Vision Zero MD)​.
  2. Dikkatsizlik: Cep telefonu kullanımı ve diğer dikkat dağıtıcı aktiviteler, sürücülerin dikkatini yoldan uzaklaştırarak kaza riskini artırır​ (National Safety Council)​​ (National Road Safety Strategy)​.
  3. Alkol ve Uyuşturucu Kullanımı: Alkol veya uyuşturucu etkisinde araç kullanmak, reaksiyon süresini uzatarak ve karar verme yetisini zayıflatarak kaza riskini ciddi şekilde artırır​ (World Health Organization (WHO))​​ (National Road Safety Strategy)​.
  4. Yorgunluk: Uykusuz veya yorgun araç kullanmak, sürücünün dikkatini ve reflekslerini olumsuz etkiler, bu da kazalara sebep olabilir​ (National Road Safety Strategy)​.

Yol Koşulları

  1. Yol Tasarımı ve Bakımı: Yolların uygun şekilde tasarlanmamış veya bakımsız olması, sürüş güvenliğini tehlikeye atabilir. Özellikle yol yüzeyindeki bozukluklar, eksik yol işaretlemeleri ve yetersiz aydınlatma gibi faktörler kaza riskini artırır​ (National Safety Council)​.
  2. Hava Koşulları: Yağmur, kar, buz ve sis gibi olumsuz hava koşulları, yol tutuşunu azaltarak ve görüş mesafesini kısaltarak kazalara neden olabilir​ (Vision Zero MD)​.

Araçla İlgili Problemler

  1. Araç Bakımı ve Durumu: Düzenli bakımı yapılmayan araçlar, fren arızaları, lastik patlamaları ve mekanik arızalar gibi sorunlara daha yatkındır. Bu tür mekanik problemler, kazalara sebebiyet verebilir​ (National Safety Council)​​ (National Road Safety Strategy)​.
  2. Güvenlik Donanımları: Emniyet kemeri kullanımı, hava yastıkları ve çocuk koltukları gibi güvenlik donanımlarının doğru kullanımı, kazalardaki ölüm ve yaralanma riskini azaltır. Ancak bu donanımların kullanılmaması veya yanlış kullanılması, riskleri artırır​ (World Health Organization (WHO))​​ (National Road Safety Strategy)​.

Bu risk faktörlerinin her biri, karayolu güvenliğini artırmak için dikkat edilmesi gereken önemli unsurlardır. Sürücülerin bilinçlendirilmesi, yolların iyileştirilmesi ve araç bakımlarının düzenli yapılması, kaza risklerini azaltmak için kritik öneme sahiptir.

 

Our Score