8. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 32-33-34-35-36 SDR Dikey Yayıncılık
Ortaokul 8. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları Cevapları Sayfa 32, 33, 34, 35, 36
8. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı 1. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları Cevapları
8. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 32-33-34-35-36
A. Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1) Dolanma düzlemi nedir? Açıklayınız.
Kısa Cevap : “Dolanma düzlemi nedir? Açıklayınız.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.
Uzun Cevap :
Dolanma düzlemi, bir gezegenin veya gökcisminin Güneş etrafında döndüğü yörüngenin düzlemi olarak tanımlanır. Bu düzlem, gezegenin yörüngesel hareketinin referans noktasıdır ve Güneş Sistemi’nde genellikle ekliptik düzlem olarak adlandırılır.
Gezegenlerin yörüngeleri bu düzleme yakındır, ancak tam olarak aynı değildir, bu yüzden gezegenler farklı eğiklik açılarına sahiptir.
2) Mevsimlerin oluşma nedenleri nelerdir? Belirtiniz.
Kısa Cevap : “Mevsimlerin oluşma nedenleri nelerdir? Belirtiniz.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.
Uzun Cevap :
Mevsimlerin oluşmasının temel nedeni, Dünya’nın ekseninin yaklaşık 23.5 derece eğik olması ve bu eğikliğin Güneş etrafında dönerken sabit kalmasıdır.
Bu eğiklik, yıl boyunca farklı zamanlarda Dünya’nın farklı bölgelerinin Güneş ışınlarını daha dik açıyla almasına neden olur. Sonuç olarak, belirli bölgelerde sıcaklık değişiklikleri yaşanır ve mevsimler oluşur. Örneğin, Kuzey Yarımküre yaz mevsiminde Güneş’e daha direkt bakarken, kış mevsiminde daha eğik açıyla Güneş ışınlarını alır.
3) Eksen eğikliğinin sonuçları nelerdir? Belirtiniz.
Kısa Cevap : “Eksen eğikliğinin sonuçları nelerdir? Belirtiniz.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.
Uzun Cevap :
Dünya’nın eksen eğikliğinin başlıca sonuçları arasında mevsimlerin oluşması, gün uzunluklarının yıl boyunca değişmesi ve iklim kuşaklarının oluşması bulunur. Mevsimlerin oluşumu, Dünya’nın eksen eğikliği sayesinde farklı bölgelerin yılın farklı zamanlarında Güneş ışınlarını farklı açılarla almasıyla gerçekleşir.
Ayrıca, eksen eğikliği nedeniyle gün uzunlukları değişir; yazın günler uzar ve kışın kısalır. İklim kuşakları da eksen eğikliği ve Güneş ışınlarının geliş açısına bağlı olarak oluşur, bu da tropikal, ılıman ve kutup iklimlerini yaratır.
4) Dünya’nın hareketleri ve bu hareketlerin sonucunda oluşan değişiklikler nelerdir? Açıklayınız.
Uzun Cevap :
Dünya’nın iki temel hareketi vardır: kendi ekseni etrafında dönmesi (günlük hareket) ve Güneş etrafında dolanması (yıllık hareket). Kendi ekseni etrafında dönmesi, bir gün içinde gece ve gündüzün oluşmasına neden olur. Güneş etrafında dolanması ise mevsimlerin oluşmasını sağlar.
Eksen eğikliği nedeniyle, bu hareketler sırasında Dünya’nın farklı bölgeleri yıl boyunca farklı miktarda güneş ışığı alır. Sonuç olarak, sıcaklık değişiklikleri, mevsimler ve yıl boyunca değişen gün uzunlukları gibi çeşitli etkiler ortaya çıkar.
5) Günlük değişen hava olayları nelerdir? Belirtiniz.
Kısa Cevap : “Günlük değişen hava olayları nelerdir? Belirtiniz.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.
Uzun Cevap :
Günlük hava olayları, atmosferdeki kısa vadeli değişikliklerdir ve bunlar arasında sıcaklık, rüzgar, nem, yağış (yağmur, kar, dolu), bulutluluk ve basınç gibi unsurlar bulunur.
Bu olaylar, atmosferin çeşitli katmanlarında gerçekleşen dinamik değişiklikler nedeniyle sürekli olarak değişir ve hava durumu raporları bu olayları izler ve tahmin eder. Sıcaklık, gün boyunca güneşin doğup batmasına bağlı olarak değişirken, rüzgar hızı ve yönü atmosferik basınç farklarından etkilenir. Nem oranı ise havadaki su buharının miktarına bağlıdır.
6) Rüzgâr nasıl oluşur? Açıklayınız.
Kısa Cevap : “Rüzgâr nasıl oluşur? Açıklayınız.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.
Uzun Cevap :
Rüzgâr, atmosferdeki hava basıncı farklarından kaynaklanan hava hareketidir. Yeryüzünün farklı bölgelerinde güneş enerjisinin eşit dağılımaması nedeniyle, bazı bölgelerde hava ısınarak yükselir ve alçak basınç alanları oluşturur.
Diğer bölgelerde ise hava soğuyarak alçalır ve yüksek basınç alanları oluşturur. Hava, yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru hareket ederken rüzgâr oluşur. Rüzgârın hızı ve yönü, basınç farklarının büyüklüğüne ve Dünya’nın dönüşünün etkisiyle değişir.
7) İklim ve hava olayları arasındaki farkı açıklayınız.
Kısa Cevap : “İklim ve hava olayları arasındaki farkı açıklayınız.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.
Uzun Cevap :
İklim, bir bölgedeki uzun vadeli hava durumu örüntülerinin ortalamasını ifade eder. Bu, onlarca veya yüzlerce yıl boyunca belirli bir bölgedeki sıcaklık, nem, yağış ve rüzgâr gibi meteorolojik verilerin ortalamasıdır.
Hava olayları ise kısa vadeli atmosferik değişikliklerdir ve günlük veya haftalık sürelerde gözlemlenir. Örneğin, bir gün içindeki yağmur veya kar yağışı, sıcaklık değişiklikleri ve rüzgâr, hava olaylarına örnektir. İklim, daha geniş bir zaman diliminde genel hava koşullarını tanımlarken, hava olayları anlık veya kısa dönemli atmosferik durumlardır.
8) Meteorolojinin günlük yaşama etkilerini kısaca açıklayınız.
Kısa Cevap : “Meteorolojinin günlük yaşama etkilerini kısaca açıklayınız.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.
Uzun Cevap :
Meteoroloji, atmosferdeki hava olaylarını inceleyerek hava durumu tahminleri yapar ve bu tahminler günlük yaşamda birçok alanda önemli rol oynar. İnsanlar, hava durumu tahminlerine göre günlük planlarını ve aktivitelerini ayarlar; örneğin, dışarı çıkarken ne giyeceklerine karar verirler.
Tarım sektörü, ekim ve hasat zamanlarını belirlemek için meteorolojik verileri kullanır. Ulaşım sektörü, özellikle hava ve deniz taşımacılığı, hava durumu tahminlerine dayanarak güvenli rotalar planlar. Ayrıca, afet yönetimi ve acil durum hazırlıkları da meteorolojik verilerle koordine edilir.
9) İklim bilimi ve iklim bilimci kavramlarını kısaca açıklayınız.
Kısa Cevap : “İklim bilimi ve iklim bilimci kavramlarını kısaca açıklayınız.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.
Uzun Cevap :
İklim bilimi, belirli bir bölgedeki uzun vadeli hava durumu desenlerini ve iklim değişikliklerini inceleyen bilim dalıdır. Bu bilim dalı, atmosferin, okyanusların, karasal yüzeylerin ve biyosferin etkileşimlerini analiz eder.
İklim bilimciler, bu verileri kullanarak iklim modelleri oluşturur ve gelecekteki iklim değişikliklerini tahmin eder. İklim bilimciler, aynı zamanda küresel ısınma, sera gazı emisyonları ve diğer insan faaliyetlerinin iklim üzerindeki etkilerini araştırırlar.
10) Küresel iklim değişikliğinin nedenleri nelerdir? Açıklayınız.
Kısa Cevap : “Küresel iklim değişikliğinin nedenleri nelerdir? Açıklayınız.” ile ilgili kısa cevabı için tıklayınız.
Uzun Cevap :
Küresel iklim değişikliği, atmosferdeki sera gazlarının artışı nedeniyle Dünya’nın ortalama sıcaklıklarında meydana gelen uzun dönemli değişiklikleri ifade eder. Bu değişikliğin başlıca nedenleri şunlardır:
- Sera Gazı Emisyonları: Karbon dioksit (CO₂), metan (CH₄) ve azot oksitler (N₂O) gibi sera gazlarının atmosferdeki yoğunluğu artmaktadır. Bu gazlar, güneşten gelen enerjiyi emerek atmosferde ısıyı tutar ve gezegenin ısınmasına neden olur.
- Fosil Yakıt Kullanımı: Kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtların yakılması, büyük miktarda karbon dioksit salınımına yol açar. Elektrik üretimi, ulaşım ve sanayi gibi sektörlerde fosil yakıtların yaygın kullanımı, atmosferdeki sera gazı konsantrasyonunu artırmaktadır.
- Ormansızlaşma: Ormanlar, karbonun atmosferden çekilmesinde önemli rol oynar. Ağaçların kesilmesi ve orman alanlarının tarım veya yerleşim alanlarına dönüştürülmesi, bu doğal karbon emicilerini azaltır ve atmosfere daha fazla karbon dioksit salınmasına neden olur.
- Sanayi ve Tarım Faaliyetleri: Endüstriyel süreçler ve modern tarım teknikleri, atmosfere sera gazları salmaktadır. Özellikle gübre kullanımı ve hayvancılık metan gazı salınımını artırır.
- Diğer İnsan Faaliyetleri: Beton üretimi gibi çeşitli inşaat faaliyetleri ve kimyasal üretim süreçleri de sera gazı emisyonlarına katkıda bulunur. Ayrıca, artan enerji tüketimi ve ulaşım araçlarının yaygınlaşması da önemli bir etkendir.
Bu nedenler, atmosferdeki sera gazı birikimini artırarak küresel ısınmaya ve dolayısıyla iklim değişikliklerine yol açar. İklim değişikliğinin etkileri arasında artan sıcaklıklar, deniz seviyesinin yükselmesi, ekstrem hava olaylarının (örneğin, kasırgalar, kuraklıklar) sıklığında ve şiddetinde artış ve ekosistemlerin bozulması yer almaktadır. Bu durum, hem doğayı hem de insan yaşamını ciddi şekilde etkilemektedir.
B. Aşağıda çerçeve içerisinde bazı ifadeler verilmiştir. Bu ifadelerden uygun olanları kullanarak cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
Cevap :
1) Dünya’nın dönme ekseni 23° 27′ bir açı ile eğik durmaktadır.
2) Mevsimlerin oluşumunun nedenlerinden biri de eksen eğikliği dir.
3) 21 Aralık tarihinde Güneş ışınları, Güney yarım küre yüzeyine daha fazla ısı enerjisi aktarır.
4) Dünya’nın, yıllık hareketini yaparken izlediği yol elips şeklindedir.
5) Havanın yapısında azot, oksijen, karbondioksit gibi gazlar bulunur.
6) Yatay yönlü hava hareketlerine rüzgâr denir.
7) Ülkemizde görülen iklimlerden biri de Karadeniz iklimidir.
8) Havanın yapısında bulunan ve güneş ışığını tutan gazlardan biri de metan gazıdır.
9) Sera etkisine neden olan gazların sebep olduğu küresel sıcaklık artışı, küresel iklim değişikliği olarak adlandırılır.
10) Sera gazlarının atmosferdeki miktarının artmasına fosil yakıt kullanımı neden olur.
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 33 Cevapları
C. Aşağıdaki bilgiler doğru ise yay ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Cevap :
1) (Doğru) Ekvator düzlemi ile Dünya’nın dolanma düzlemi çakışık değildir.
2) (Yanlış) Güneş ışınları yıl içerisinde sadece bir yarım küreye dik olarak düşer.
3) (Doğru) Güneş ışınlarının düşme açısı, yeryüzüne aktarılan ısı enerjisini etkiler.
4) (Yanlış) Gece ve gündüz sürelerinde farklılık yaşanması, dolanma düzleminin uzunluğundan kaynaklanmaktadır.
5) (Doğru) Atmosferdeki su buharı miktarına, nem adı verilir.
6) (Doğru) Günlük sıcaklık farkları, rüzgârların oluşum sebeplerindendir.
7) (Yanlış)Hava olayları, günlük hayatı her zaman olumsuz etkiler.
8) (Yanlış) İklim; dar bir bölgede, uzun sürede değişen ortalama hava koşullarıdır.
9) (Doğru) İçilebilir su kaynaklarının azalması, küresel iklim değişikliğinin sonuçlarındandır.
10) (Yanlış) Küresel iklim değişikliği, gelişmekte olan ülkeleri ilgilendiren bir durumdur.
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru cevaplarını işaretleyiniz.
1) 20 Mayıs 2018’den, 20 Mayıs 2019’a kadar Güneş ışınları Ekvator çizgisine kaç kez dik olarak gelir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Cevap : B Şıkkı
2) Türkiye, Kuzey yarım kürede; Avustralya ise Güney yarım kürede bulunmaktadır.
Buna göre Dünya hangi konumdayken Türkiye’de yaz, Avustralya’da kış mevsimi yaşanır?
Cevap : D Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 34 Cevapları
3) Aşağıda verilenlerden hangisi, Dünya’nın yıllık hareketinin bir sonucudur?
A) Gece ve gündüzün oluşumu
B) Dönme ekseni eğikliği
C) Mevsimlerin oluşumu
D) Dolanma düzleminin uzunluğu
Cevap : C Şıkkı
4) “Yeryüzüne aktarılan ısı enerjisi, Güneş’ten yayılan ışık ışınlarının düşme açısının artmasına bağlı olarak artar”diyen bir araştırmacı, görüşünü kanıtlamak için
I. 21 Haziran tarihinde, Yengeç dönencesinde çalışma yapmak
II. 21 Haziran tarihinde, Oğlak dönencesinde çalışma yapmak
III. 23 Eylül tarihinde, Ekvator’da çalışma yapmak
IV. 21 Aralık tarihinde, Oğlak dönencesinde çalışma yapmak
Yukarıda verilenlerden hangi ikisini yaparsa amacına daha net ulaşabilir?
A) I ve II
B) I ve III
C) I ve IV
D) III ve IV
Cevap : A Şıkkı
5)Dünya’ya gelen Güneş ışınları, yukarıdaki görselde gösterilmiştir. Buna göre;
I. Kuzey yarım küre yüzeyinde oluşan ısı enerjisi daha fazladır.
II. Güney yarım kürede yaz mevsimi başlangıcı olabilir.
III. Kuzey yarım kürede dolu yağışı gözlemlenebilir.
Verilenlerden hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve I
D) I, II ve I
Cevap : B Şıkkı
6) Aşağıda verilenlerden hangisi, Dünya’yı paralel olarak iki eş parçaya ayırdığı varsayılan hayali çizginin adıdır?
A) Yörünge çizgisi
B) Ekvator çizgisi
C) Dönme ekseni
D) Dolanma düzlemi
Cevap : B Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 35 Cevapları
7) Aşağıda bazı tarihler verilmiştir.
I. 21 Aralık
II. 21 Haziran
III. 23 Eylül
IV. 21 Mart
Bu tarihlerden hangilerinde tüm Dünya’da gece ve gündüz eşitliği yaşanır?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) III ve IV
Cevap : D Şıkkı
8)Yukarıda görselleriyle birlikte verilenlerden hangileri hava olaylarına örnek gösterilebilir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap : D Şıkkı
9) Aşağıda verilen seçeneklerden hangisi iklime ait bir özelliktir?
A) Dar bir bölgede geçerlidir.
B) Meteoroloji bilim dalına denir.
C) Tahminî sonuçlardır.
D) Ortalama hava olaylarıdır.
Cevap : D Şıkkı
10) Aşağıda verilenlerden hangisi, gözlem ve analizler sonucu hava tahmininde bulunan bilim insanına verilen isimdir?
A) İklim bilimci
B) Meteorolog
C) Meteoroloji
D) Klimatolog
Cevap :B Şıkkı
11) İklime ait özellikleri şöyle sıralayabiliriz:
I. Geniş bir bölgede etkilidir.
II. Tahminî sonuçlardır.
III. En az 35-40 yıllık ortalamalardır.
IV. Çok uzun zaman içerisinde değişiklik gösterebilir.
Yukarıda iklime ait özellikler verilmek istenmiş fakat bir tanesinde hata yapılmıştır. Buna göre kaç numaralı açıklamada yanlışlık yapılmıştır?
A) I B) II C) III D) IV
Cevap: B Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 36 Cevapları
12) Aşağıda verilenlerden hangisi, atmosferdeki karbondioksit miktarını artırmaz?
A) Motorlu taşıtlar
B) Fosil yakıtlar
C) Güneş enerjisi
D) Orman yangınları
Cevap : C Şıkkı
13) “Küresel iklim değişikliği, karşılaştırılabilir zaman dilimlerinde gözlemlenen doğal iklim değişikliğine ek olarak doğrudan veya dolaylı olarak atmosferin bileşimini bozan insan faaliyetleri sonucunda, iklimlerde meydana gelen değişiklikler olarak da tanımlanabilmektedir.”
Bu bilgiye göre,
I. Su kaynaklarında azalma
II. Kuraklık yaşanması
III. Beklenmedik fırtınaların oluşumu
Yukarıda verilenlerden hangileri, küresel iklim değişikliğinin sonuçları arasında yer alabilir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap : D Şıkkı
14) Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne (IPCC) göre atmosferdeki sera gazlarının artmasına sebep olan en önemli etken insan faktörüdür.
Yukarıda verilenlerden hangileri, atmosferde biriken sera gazı oranını artıran, insan faktörlerindendir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap : B Şıkkı
15) Yeryüzüne yakın su buharı, sıcaklık donma noktasının altına düştüğünde sıvı hâle geçmeden direkt küçük buz kristallerine dönüşür. Oluşan bu buz kristallerine denir.
Yukarıdaki noktalı yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?
A) Kar
B) Kırağı
C) Çiy
D) Dolu
Cevap : B Şıkkı
