8. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 78-79-80-81 SDR Dikey Yayıncılık
Ortaokul 8. Sınıf Fen Bilimleri Katı Basıncı Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 78, 79, 80, 81
8. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Katı Basıncı Metni Etkinlik Cevapları
8. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 78-79-80-81
Günümüzde pek çok alanda iş makinelerinden faydalanılmaktadır. Yandaki görselde toprağı kazma işleminde kullanılan bir iş makinesi görüyorsunuz. Görseli dikkatlice inceleyiniz
Soru : İş makinesinin toprağı kazan kısmının ucu neden tek parça hâlinde değil de sivri ve dişli bir yapıya sahiptir?
Cevap :
İş makinelerinin toprağı kazan kısımlarının ucunun sivri ve dişli bir yapıya sahip olmasının birkaç önemli sebebi vardır:
- Toprağı Daha Etkili Kazma: Sivri ve dişli uçlar, toprağa daha kolay girerek kazma işlemini daha etkili hale getirir. Tek parça olan düz bir uç, toprağa nüfuz etmekte zorlanabilir ve daha fazla güç gerektirebilir.
- Güç Dağılımı: Dişli yapı, kazma sırasında uygulanan gücün daha geniş bir alana dağıtılmasını sağlar. Bu, makinenin daha dengeli çalışmasını ve parçaların daha az aşınmasını sağlar.
- Zemin Türüne Uyum: Farklı zemin türlerinde (örneğin sert kaya, yumuşak toprak, çakıl) dişli uçlar, zeminin yapısına daha iyi uyum sağlar ve kazma işlemini kolaylaştırır. Dişli uçlar, sert zeminlerde parçalama işlevi görerek daha verimli bir kazı sağlar.
- Daha Az Tıkanma: Dişli yapılar, toprağın ve diğer malzemelerin uç kısmında birikmesini ve tıkanmasını azaltır. Bu, iş makinesinin daha kesintisiz ve verimli çalışmasını sağlar.
- Malzeme Taşıma: Dişli uçlar, kazılan malzemeyi daha iyi tutar ve taşıma işlemini kolaylaştırır. Bu, iş makinesinin daha fazla malzeme kaldırmasını ve daha hızlı çalışmasını sağlar.
Bu nedenlerle, iş makinelerinin kazma uçlarının sivri ve dişli bir yapıya sahip olması, kazı işlemlerinin daha etkili, verimli ve dayanıklı olmasını sağlar.
Soru : İğne ya da çivinin uç kısmının diğer tarafına göre daha sivri bir şekilde tasarlanması ile iş makinesinin toprağı kazan kısmı arasında nasıl bir ilişki vardır?
Cevap :
İğne veya çivinin ucunun sivri olması, daha az dirençle yüzeye nüfuz etmelerini sağlar; benzer şekilde, iş makinesinin dişli ve sivri kazma ucu, toprağa daha kolay girip etkili kazma yapar. Her iki tasarım da nüfuz etmeyi kolaylaştırmak için direnç azaltma prensibine dayanır.
Soru : Kesici ve delici aletlerin uç kısımlarının inceltilmesi günlük yaşantınıza nasıl bir yarar sağlamaktadır?
Uzun Cevap :
Madde Madde Kesici ve delici aletlerin uç kısımlarının inceltilmesi, günlük yaşamımızda şu yararları sağlar:
- Daha Az Güç Gereksinimi: İnce uçlar, malzemeye daha az dirençle nüfuz eder, bu da daha az güç kullanarak kesme veya delme işlemini kolaylaştırır.
- Kesim ve Delme Hassasiyeti: İnce uçlar, daha hassas ve kontrol edilebilir kesim ve delme işlemleri yapılmasını sağlar, böylece işlerin daha düzgün ve profesyonel görünmesine katkıda bulunur.
- Verimlilik ve Hız: İnce uçlar sayesinde işlemler daha hızlı ve verimli bir şekilde tamamlanır, bu da zaman tasarrufu sağlar.
- Malzeme Koruma: Daha az güç uygulandığından, malzemelerin çatlama veya kırılma riski azalır, bu da hem işin kalitesini artırır hem de malzeme israfını önler.
Bu yararlar, evdeki basit tamiratlardan profesyonel işlere kadar geniş bir yelpazede işlerin daha kolay, hızlı ve etkili yapılmasına olanak tanır.
Etkinlik 3-1 Basınç Nelere Bağlıdır?
Gerekli Malzemeler
‣ Karton levha
‣ Harita çivisi
‣ Tornavida
‣ Raptiye
‣ Silgi
Etkinliğin Yapılışı
➜ Bir karton levhayı harita çivisi, tornavida, raptiye ve silgi ile eşit kuvvetler uygulayarak delmeye çalışınız.
➜ Delme işlemini cisimlerin sivri ve geniş kısımları ile eşit kuvvetler uygulayarak tekrarlayınız.
➜ Delme işlemini cisimlerin sivri uçları ile farklı kuvvetler uygulayarak tekrarlayınız.
Soru : ✔ Hangi cisimler ile karton levhayı daha kolay deldiniz? Karşılaştırınız.
Cevap :
Harita çivisi ‣ Tornavida ‣ Raptiye
Soru : ✔ Daha fazla kuvvet uygulamak delme işlemini kolaylaştırdı mı? Açıklayınız.
Cevap :
Evet kolaylaştırdı. Ancak ucu sivri cisimlerde işe yaradı. Yoksa diğer cisimlerde ne kadar kuvvet uygularsak uygulayalım yine de delme işlemi kolaylaşmaz.
Soru : ✔ Cisimlerin karton levhaya temas ettiği alanın değişmesi, delme işleminde değişikliğe neden oldu mu? Açıklayınız.
Cevap :
Alanın değişmesinin de çok büyük etkisi olmamaktadır. Çünkü önemli alan delinen alan değil deldiğimiz cisimlerdir.
Soru : ✔ Karton levhayı delerken cisimlere uyguladığınız kuvvet ile kuvvetin uygulandığı yüzey alanı arasında nasıl bir ilişki vardır? Açıklayınız.
Cevap :
Kuvvet ne kadar artarsa uygulanan yüzeydeki deformasyon yani bozulma da o derece artacaktır.
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 79 Cevapları
Anne, baba, kardeş ya da akrabalarımız bizler için çok değerlidir. Onlar, üzüntümüzü ve neşemizi paylaşabileceğimiz, maddi veya manevi yönden bize her zaman destek olan gönül bağlarımızın kuvvetli olduğu kişilerdir. Yandaki görselde ailece kumsalda yürüyen kişileri ve onların ayak izlerini görüyorsunuz.
Soru : Sizce bu kişilerin kum zemindeki ayak izleri aynı derinlikte olabilir mi?
Cevap :
Hayır. Çünkü uyguladıkları kuvvet farklıdır.
Tüm cisimler ağırlıklarından dolayı temas ettikleri yüzeylere bir kuvvet uygular. Karlı, çamurlu veya kumlu bir zemine bastığınızda siz de ayak izlerinizi rahatlıkla fark edebilirsiniz. Bu izler, yere uyguladığımız kuvvet neticesinde oluşur. Kuvvet arttıkça kum zemindeki izlerin derinliği de artacaktır.
Soru : Tek ayağımızı kaldırdığımızda da izler yine derinleşecektir. Bu durumu nasıl açıklarsınız?
Cevap :
Uygulanan kuvvet daha fazla artacağı için derinleşir. Bunun temel nedeni ağırlığın tek bir nokta üzerinde yoğunlaşmasından kaynaklanmaktadır.
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 80 Cevapları
Soru : Basıncın, uygulanan kuvvet ve yüzey alanı arasındaki ilişkiye bağlı olarak artmasına veya azalmasına neden olan günlük hayatta kullandığımız araç ve gereçlere örnekler bulunuz. Bu araç ve gereçlerde basıncı artırmak veya azaltmak için ne gibi değişiklikler yapıldığını sınıf ortamında arkadaşlarınız ile tartışınız.
Uzun Cevap :
Madde Madde Günlük hayatta basıncın, uygulanan kuvvet ve yüzey alanı arasındaki ilişkiye bağlı olarak artmasına veya azalmasına neden olan araç ve gereçlere şu örnekler verilebilir:
- Bıçak: Kesici yüzeyi ince olduğu için uygulanan kuvvet küçük bir alana yoğunlaşır ve yüksek basınç oluşturur, bu da kesme işlemini kolaylaştırır.
- Çekiç ve Çivi: Çivinin sivri ucu, uygulanan kuvveti küçük bir alana odaklayarak yüksek basınç oluşturur ve çivinin yüzeye kolayca girmesini sağlar.
- Kar Ayakkabıları: Geniş tabanları sayesinde vücut ağırlığını daha büyük bir alana yayarak basıncı azaltır ve kar üzerinde batmadan yürümeyi sağlar.
- Dişli Kovalar: İş makinelerinde kullanılan dişli kovalar, toprağı kazarken daha küçük yüzey alanlarıyla yüksek basınç uygular, bu da toprağın daha etkili kazılmasını sağlar.
- İğne: Sivri ucu, küçük yüzey alanıyla yüksek basınç oluşturur, bu da iğnenin kumaşa veya deriye kolayca girmesini sağlar.
- Araç Lastikleri: Lastiklerin geniş yüzey alanı, araç ağırlığını yola yayarak basıncı düşürür ve daha dengeli bir sürüş sağlar.
8. Sınıf Fen Bilimleri SDR Dikey Yayıncılık Ders Kitabı Sayfa 81 Cevapları
Kendimizi Değerlendirelim 3-1
1) Bazı araçların tekerleklerinin geniş ya da çok sayıda olması, iş makinesinin paletli olmasının nedeni nedir? Aşağıda verilen noktalı yere kısaca yazınız.
Uzun Cevap :
Maddeler Halinde Bazı araçların tekerleklerinin geniş ya da çok sayıda olmasının ve iş makinelerinin paletli olmasının temel nedeni, ağırlığın geniş bir alana yayılmasıdır. Bu özellikler, aşağıdaki avantajları sağlar:
- Zeminde Batmayı Önleme: Geniş veya çok sayıda tekerlek, ağırlığı geniş bir alana yayarak zemine uygulanan basıncı azaltır. Bu, özellikle yumuşak veya zayıf zeminlerde batmayı önler.
- Daha İyi Stabilite ve Denge: Geniş tekerlekler veya paletler, aracın daha dengeli ve stabil olmasını sağlar, böylece kayma veya devrilme riskini azaltır.
- Daha Fazla Çekiş ve Dayanıklılık: Paletli sistemler, zemine daha fazla temas yüzeyi sağlayarak daha iyi çekiş gücü ve dayanıklılık sunar. Bu, özellikle zorlu arazi koşullarında iş makinesinin performansını artırır.
- Toprak ve Zemin Koruması: Geniş tekerlek veya paletler, zemini daha az deforme eder, bu da tarım arazileri veya hassas zeminlerde koruma sağlar.
Bu özellikler, araçların ve iş makinelerinin farklı zeminlerde daha verimli ve güvenli çalışmasını mümkün kılar.
2) Yanda G ağırlıklı özdeş cisimler farklı şekillerde verilmiştir. Bu cisimlerin zemine yaptıkları basınçları büyükten küçüğe doğru sıralayınız.
Cevap :
- II = III > I
3) Yandaki görselde tartı üzerine çıkan bir çocuk gösterilmiştir. Bu çocuğun tek ayağını kaldırması sonucunda;
a) Tartıda okunan değer nasıl değişir? Açıklayınız.
Cevap :
Çocuğun kütlesi değişmeyeceği için tartıda okunan değer değişmez.
b) Çocuğun tartıya yaptığı basınç nasıl değişir? Açıklayınız.
Cevap :
Tartıya temas eden yüzey alanı azalacağı için tartıya yapılan basınç artar.
c) Tartının zemine yaptığı basınç nasıl değişir? Açıklayınız.
Cevap :
Tartı ve tartının üzerindeki çocuğun ağırlığı ile tartının zemine etki eden yüzey alanı değişmediği için zemine etki eden basınç değişmez.
