8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Sayfa 12-13-14-15-16-17 Semih Ofset Yayınları
Ortaokul 8. Sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Osmanlı Devleti ve Avrupa Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 12, 13, 14, 15, 16, 17
8. Sınıf İnkılâp Tarihi Osmanlı Devleti ve Avrupa Metni Etkinlik Cevapları
8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Sayfa 12-13-14-15-16-17
Soru : Osmanlı Devleti’nin 19 ve 20. yüzyıllarda devlet yönetiminde yenilikler yapmasının nedenleri neler olabilir? Açıklayınız.
Kısa Cevap :
Osmanlı Devleti’nin 19. ve 20. yüzyıllarda devlet yönetiminde yenilikler yapmasının başlıca nedenleri, Batı’nın askeri, ekonomik ve teknolojik alanlarda sağladığı ilerlemelere ayak uydurmak, merkezi otoriteyi güçlendirmek ve devleti dağılmaktan kurtarmaktır.
Uzun Cevap :
Osmanlı Devleti’nin 19. ve 20. yüzyıllarda devlet yönetiminde yenilikler yapmasının birçok nedeni vardır. Bu dönem, Osmanlı’nın Batı karşısında giderek zayıfladığı, toprak kayıpları yaşadığı ve iç karışıklıklarla uğraştığı bir zamandı. Batı’da meydana gelen sanayi devrimi, askeri ve ekonomik alanda büyük gelişmelere yol açmış, Osmanlı Devleti bu gelişmelerin gerisinde kalmıştır. Osmanlı yöneticileri, Batı’nın askeri üstünlüğünü görerek orduyu modernize etme, yeni silah teknolojileri ve askeri eğitim sistemlerini benimseme gereği duymuştur.
Bunun yanı sıra, Osmanlı Devleti’nin merkezi otoritesi zayıflamış, yerel yöneticiler güçlenmiş ve merkezden bağımsız hareket etmeye başlamışlardır. Bu durum, devleti dağılmanın eşiğine getirmiştir. Bu nedenle, merkezi yönetimi güçlendirmek ve yerel yöneticilerin yetkilerini sınırlandırmak için yönetim reformları yapılması gerektiği düşünülmüştür.
Ayrıca, Avrupa devletlerinin Osmanlı’nın iç işlerine müdahale etme eğilimleri, Osmanlı Devleti’nin egemenliğini koruma ihtiyacını doğurmuştur. Bu müdahaleleri engellemek ve Avrupa devletlerinin desteğini kazanmak amacıyla, Osmanlı Devleti, Tanzimat ve Islahat Fermanları gibi yeniliklerle yönetim ve hukuk sistemini modernize etmeye çalışmıştır.
Sonuç olarak, Osmanlı Devleti’nin 19. ve 20. yüzyıllarda yaptığı yönetim reformları, hem iç hem de dış tehditlere karşı devleti koruma, Batı’nın ilerlemeleriyle rekabet edebilme ve merkezi otoriteyi yeniden tesis etme çabalarının bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
8. Sınıf İnkılap Tarihi Semih Ofset Yayınları Ders Kitabı Sayfa 13 Cevapları
Soru : Aşağıdaki karikatürde sömürgecilikle ilgili ne anlatılmak istenmektedir?
Cevap :
Afrika kıtasının yer altı zenginliklerinin Amerika ve Avrupa devletleri tarafından sömürüldüğü anlatılmaktadır.
8. Sınıf İnkılap Tarihi Semih Ofset Yayınları Ders Kitabı Sayfa 14 Cevapları
Soru : Yukarıdaki haritaya göre hangi kıta daha çok sömürgeleştirilmiştir? Neden? En geniş alana yayılmış üç sömürgeci devlet hangisidir? Açıklayınız.
Cevap :
Afrika kıtasında sömürgeler daha fazladır. Çünkü yer altı kaynakları ve insan gücü açısından değerlidir. En geniş alanlara yayılmış üç sömürgeci devler ; İngiltere, Fransa ve İspanya’dır.
8. Sınıf İnkılap Tarihi Semih Ofset Yayınları Ders Kitabı Sayfa 15 Cevapları
Soru : Tanzimat Fermanı’nın hangi maddesi daha çok dikkatinizi çekti? Neden? Açıklayınız.
Kısa Cevap :
Tanzimat Fermanı’nda en çok dikkat çeken madde, “Herkesin can, mal ve namus güvenliğinin sağlanacağı” ifadesidir. Bu madde, Osmanlı Devleti’nde hukukun üstünlüğü ve temel insan haklarının korunması konusunda önemli bir adım olarak değerlendirilmiştir.
Uzun Cevap :
Tanzimat Fermanı’nın “Herkesin can, mal ve namus güvenliğinin sağlanacağı” maddesi özellikle dikkatimi çekti. Bu madde, Osmanlı Devleti’nde hukukun üstünlüğü ve temel insan haklarının korunması yolunda atılmış önemli bir adımdır. Osmanlı toplumunun çeşitli kesimlerine, özellikle gayrimüslim vatandaşlara yönelik güvenceler sunması, devletin tüm vatandaşlarına eşit davranma niyetini göstermektedir.
Bu düzenleme, modern anlamda bir hukuk devleti oluşturma yolunda önemli bir adım olarak görülmüş ve Osmanlı toplumunda daha adil bir yönetim anlayışının yerleşmesine katkıda bulunmuştur. Bu nedenle, bu maddenin Tanzimat Fermanı’nda yer alması, Osmanlı Devleti’nde yönetim anlayışında köklü bir değişiklik olarak değerlendirilebilir.
8. Sınıf İnkılap Tarihi Semih Ofset Yayınları Ders Kitabı Sayfa 16 Cevapları
Soru : I ve II. Meşrutiyet’in ilan sürecinin benzer ve farklı yönleri nelerdir? Açıklayınız.
Kısa Cevap :
I. ve II. Meşrutiyet’in ilan süreçlerinin benzer yönleri arasında, her ikisinin de anayasal monarşiye geçişi sağlaması ve halkın yönetime katılma taleplerine yanıt vermesi yer alır. Farklı yönleri ise I. Meşrutiyet’in padişahın yetkilerini büyük ölçüde koruması, II. Meşrutiyet’in ise daha demokratik bir yapıyı hedeflemesi ve Jön Türkler’in etkin rol oynamasıdır.
Uzun Cevap :
I. ve II. Meşrutiyet’in ilan süreçleri arasında hem benzerlikler hem de farklılıklar bulunmaktadır. Benzer yönlerden biri, her iki sürecin de Osmanlı Devleti’nde anayasal monarşiye geçişi sağlamaya yönelik girişimler olmasıdır. Her iki dönemde de halkın yönetime katılımı ve Osmanlı Devleti’nin modernleşme çabaları ön planda olmuştur. Ayrıca, her iki süreçte de padişahın otoritesine bir sınır getirilmiş, anayasal bir düzen oluşturulması amaçlanmıştır.
Ancak farklılıklar da oldukça belirgindir. I. Meşrutiyet, Sultan II. Abdülhamid döneminde ilan edilmiş ve padişahın yetkilerini büyük ölçüde koruduğu, anayasanın askıya alındığı bir dönemi temsil etmiştir. II. Meşrutiyet ise 1908’de ilan edilmiş ve daha demokratik bir yapıyı hedeflemiştir. Bu süreçte Jön Türkler etkin bir rol oynamış, padişahın yetkileri daha da sınırlandırılmış ve meclisin etkinliği artırılmıştır. Ayrıca, II. Meşrutiyet’in ilanı, Osmanlı Devleti’nde çok partili sisteme geçişi de beraberinde getirmiştir.
Bu farklılıklar, Osmanlı Devleti’nde modernleşme ve demokratikleşme sürecinin evrimini göstermektedir. II. Meşrutiyet, özellikle siyasi özgürlüklerin genişlemesi ve halkın yönetime katılımının artması bakımından daha ileri bir adım olarak değerlendirilebilir.
Soru : II. Meşrutiyet’in ilanı ile ilgili yandaki kartpostalı inceleyerek aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Kartpostalda farklı dillere ait yazıların olmasının sebebi ne olabilir?
Cevap : Kartpostalda farklı dillere ait yazıların bulunmasının sebebi, Osmanlı İmparatorluğu’nun çok uluslu ve çok dilli bir yapıya sahip olmasıdır. Bu dönemde Osmanlı topraklarında Türkler, Araplar, Ermeniler, Rumlar ve diğer etnik gruplar bir arada yaşıyordu. II. Meşrutiyet’in ilanı, bu çeşitli grupların bir arada yaşadığı bir toplumda, farklı halkların ortak bir gelecek inşa etme umudunu yansıtıyordu. Bu nedenle kartpostalda farklı diller kullanılarak, II. Meşrutiyet’in çok uluslu bir imparatorluğa hitap ettiği vurgulanmak istenmiş olabilir.
2. Kartpostalın üstünde Osmanlı Türkçesi ve Fransızca ‘Yaşasın vatan, yaşasın millet, yaşasın hürriyet” yazılmıştır. Bu durumun sebepleri neler olabilir?
Cevap : Kartpostalın üstünde Osmanlı Türkçesi ve Fransızca ifadelerin yer almasının birkaç sebebi olabilir. Birincisi, Fransızca o dönemde uluslararası diplomasi dili olarak yaygın bir şekilde kullanılıyordu ve Osmanlı aydınları arasında da popülerdi. II. Meşrutiyet, hürriyet ve anayasal yönetim gibi modern kavramlarla ilişkili olduğu için bu kavramları Fransızca ifade etmek, Osmanlı İmparatorluğu’nun bu değerleri benimsediğini ve uluslararası camiaya duyurduğunu göstermek istemiş olabilir. Ayrıca, Fransızca’nın kullanılması, Batılılaşma hareketlerinin bir parçası olarak Osmanlı modernleşmesinin bir göstergesi olabilir.
3. Kartpostalın üstünde Enver Bey’in fotoğrafı ve bayrak olmasının sebebi ne olabilir?
Cevap : Kartpostalın üstünde Enver Bey’in fotoğrafı ve bayrağın yer almasının sebebi, Enver Bey’in (daha sonra Enver Paşa) II. Meşrutiyet’in ilanı sürecinde ve sonrasında önemli bir rol oynamasıdır. Enver Bey, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin önde gelen isimlerinden biriydi ve II. Meşrutiyet’in ilan edilmesi için büyük çaba sarf etti. Onun fotoğrafının kartpostalda yer alması, bu tarihi olayın sembol isimlerinden biri olarak kabul edildiğini ve onun bu süreçteki liderliğinin vurgulanmak istendiğini gösterir. Bayrağın yer alması ise, II. Meşrutiyet’in Osmanlı vatanseverliğini ve milletin bağımsızlığını simgelediğini belirtmek için kullanılmış olabilir. Bayrak aynı zamanda ulusal birliğin ve yeni anayasal düzenin simgesi olarak da algılanabilir.
8. Sınıf İnkılap Tarihi Semih Ofset Yayınları Ders Kitabı Sayfa 17 Cevapları
Soru : Aşağıdaki metni okuyarak metnin altındaki soruları cevaplayınız.
İttihat ve Terakkinin Manastır merkezi, Padişah Sultan Abdülhamit’e sert bir telgraf çekerek Meşrutiyet’in ilanını ister. Bunun için belli bir müddet verir. (…) Her taraftan saraya ve hükûmete telgraflar yağar. Aksi takdirde İstanbul üzerine yürüneceği bildirilir. Padişah Abdülhamit yumuşar ve duruma hâkim olmak ister:
– “1878’de ilk Kanun-ı Esasi’nin ilanı benim zamanımda olmuştur. Kurucusu benim. Görülen lüzum üzerine bir müddet yürürlükten durdurulmuştur. Kanun-ı Esasi’nin yeniden ilanı için mazbatanın yazılmasını emrettiğimi tebliğ ediniz” der. Böylece 24 Temmuz 1908’de II. Meşrutiyet resmen ilan edilmiş olur. (…) Binbaşı Enver Bey, yaptığı konuşmalarıyla halkı coşturur: “Artık herkes Osmanlı ülkesinde hür birer vatandaş olarak yaşayacaktır!” der. Meydan, halkın: “Yaşasın hürriyet! Yaşasın millet! Yaşasın vatan! Nidalarıyla inler.” (Rasim Pehlivanoğlu, Sevdiğimiz Atatürk, s.46-47.)
1. II. Meşrutiyet’in ilanında kimler etkili olmuştur?
Cevap : II. Meşrutiyet’in ilanında İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Manastır merkezi ve Binbaşı Enver Bey gibi önemli figürler etkili olmuştur. İttihat ve Terakki Cemiyeti, Padişah Sultan Abdülhamit’e sert telgraflar göndererek Meşrutiyet’in yeniden ilan edilmesini istemiş, bu taleplerin ardından Padişah Abdülhamit duruma hâkim olmak adına Meşrutiyet’i tekrar ilan etmiştir.
2. Meşrutiyet yönetiminden beklentiler nedir?
Cevap : Meşrutiyet yönetiminden beklentiler arasında Osmanlı ülkesinde herkesin hür birer vatandaş olarak yaşayabilmesi, özgürlüklerin tanınması ve anayasal bir yönetim düzeninin tekrar yürürlüğe girmesi yer almaktadır. Halk, hürriyet, millet ve vatan gibi kavramlara büyük değer vermekte ve Meşrutiyet’in bu değerleri koruyacağına inanmaktadır.
