8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Sayfa 66-67 MEB Yayınları
8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Erzurum Kongresi Metni Cevapları Sayfa 66, 67
8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Erzurum Kongresi Metni Cevapları
8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Sayfa 66-67
Mustafa Kemal, 3 Temmuz günü Erzurum’a geldi. İstanbul Hükûmeti tarafından görevden alındığını öğrenince 8-9 Temmuz 1919 tarihinde görevinden ve askerlik mesleğinden istifa ettiğini padişaha ve Dahiliye Nazırlığına bildirdi. Mustafa Kemal, bundan sonra Türk milletinin verdiği görev ve yetkilerle yoluna devam edecekti.
Amasya Genelgesi’nde kararlaştırılan Erzurum Kongresi’nin açılması için çalışmalar başladı (Görsel 2.47). Kongre, Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ve Trabzon Muhafaza-i Hukuk-u Millîye Cemiyetleri’nin öncülüğünde 23 Temmuz’da doğu illerinden gelen 54 delegenin katılımıyla toplandı (Görsel 2.48). Başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı Erzurum Kongresi 7 Ağustos’ ta çalışmalarını tamamladı. Kongrede şu kararlar alındı:
• Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.
• Osmanlı Hükümeti’nin dağılması halinde millet, her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı, kendini birlikte savunacak ve direnecektir.
• Vatanın ve bağımsızlığın korunmasına ve güvenliğin sağlanmasına İstanbul Hükûmeti’nin gücü yetmezse amacı gerçekleştirmek için geçici bir hükûmet kurulacaktır. Bu hükûmet üyeleri millî kongre tarafından seçilecektir. Kongre toplanmamışsa bu seçimi Temsil Heyeti yapacaktır.
• Kuvâ-yı Millîye’yi etkin, millî iradeyi hâkim kılmak esastır.
• Hristiyan azınlıklara siyasi hâkimiyet ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.
• Manda ve himaye kabul edilemez.
• Millî meclisin derhal toplanması ve hükûmet işlerinin meclis denetiminde yürütülmesini sağlamak için çalışılacaktır.
1-Erzurum Kongresi ve Temsil Heyeti Başkanlığına Mustafa Kemal’in seçilmesi, onun Millî Mücadele’deki rolünü ve geleceğini nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.
Uzun Cevap :
Erzurum Kongresi ve Temsil Heyeti Başkanlığına Mustafa Kemal’in seçilmesi, onun Millî Mücadele’ deki güvenliği, iyiliğini ortaya koymuştur.
Ayrıca Mustafa Kemal bu görevle beraber Türk milletinin Kurtuluş Savaşı’ndaki lideri olmuş ve milli mücadele onun önderliğinde sürmüştür.
2-Mustafa Kemal’in Erzurum Kongresi için “Tarih bu kongremizi, şüphesiz ender ve büyük bir eser olarak kaydedecektir.” sözünü söylemesinin sebebi nedir? Açıklayınız.
Uzun Cevap :
Millî Mücadele adına atılan önemli bir adımdır. Bu süreçten sonra vatanın kurtulması için yapılan çalışmalarda bu adım tarihe geçmiş olacaktır.
Mustafa Kemal’in Erzurum Kongresi için “Tarih bu kongremizi, şüphesiz ender ve büyük bir eser olarak kaydedecektir.” sözünü söylemesinin sebebi ; kongrede güven sağlanarak tam bir desteğin verilmesinden kaynaklanmaktadır.
8. Sınıf İnkılap Tarihi MEB Yayınları Kitabı Sayfa 67 Cevapları
Başkanlığını Mustafa Kemal’in yaptığı 9 kişilik Temsil Heyeti oluşturuldu ve bu heyete bütün Doğu Anadolu’yu temsil etme yetkisi verildi. Doğu illerindeki tüm cemiyetler, Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti çatısı altında birleştirildi. İlk kez millî sınırlardan bahsedilen bu kongrede vatanın bütünlüğüne, milletin birlik ve beraberliğine yönelik kararlar alındı. Erzurum Kongresi kararları İstanbul’daki işgal kuvvetlerine, yabancı devlet temsilciliklerine ve tüm yurda gönderildi. Kongre; toplanma amacı, toplanma şekli ve niteliği bakımından bölgesel olmakla beraber aldığı bazı kararlar vatanın bütününü ve milletin genelini ilgilendirdiği için millî bir nitelik taşır.
Millî Mücadele Dönemi’nde yapılan diğer kongreler şunlardır:
“ …Erzurum ve Sivas Kongreleri dışında bölgesel olarak Balıkesir Harekât-ı Millîye Kongresi, Alaşehir Harekât-ı Millîye ve Redd-i İlhak Büyük Kongresi, Nazilli Kongresi, Lüleburgaz ve Edirne Kongreleri, Denizli Ulusal Kurulu ve Pozantı Kongresi yapılmıştır. Bu kongrelerde gerek Kuvâ-yı Millîye’nin desteklenmesi, gerekse vatanın bağımsızlığının sağlanması yolunda önemli çalışmalar yapılmıştır.” (Celal Erikan, Komutan Atatürk, ss.332-333)
