8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Sayfa 74-75 MEB Yayınları
8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Büyük Millet Meclisinin Açılması Metni Cevapları Sayfa 74, 75
8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Büyük Millet Meclisinin Açılması Metni Cevapları
8. Sınıf İnkılap Tarihi Kitabı Sayfa 74-75
Soru : Tarihte kurulmuş Türk devletlerindeki meclis isimleri nelerdir? Araştırınız.
Uzun Cevap :
Madde Madde Tarihte kurulmuş Türk devletlerindeki meclis isimleri şunlardır ;
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Mebusan Meclisi
Divan
Tirnek Meclisi
Millet Meclisi
Seçkinler Meclisi
Nazırlar Meclisi
Komentom Meclisi
Kurultay
24 Nisan 1920 tarihinde Mustafa Kemal meclis başkanlığına seçildi ve aynı gün mecliste kabul edilen önergesiyle meclisin çalışma prensipleri oluşturuldu. Bu önergeyle kabul edilen meclisin çalışma ilkeleri şunlardır:
• Hükûmet kurmak zorunludur.
• Geçici bir hükûmet başkanı tanımak veya padişah vekili atamak doğru değildir.
• Büyük Millet Meclisinin üstünde bir kuvvet yoktur.
• Mecliste toplanan millî iradeyi vatanın geleceğine egemen kılmak esastır.
• Büyük Millet Meclisi yasama ve yürütme yetkilerini kendisinde toplamıştır.
• Meclis içinden seçilecek ve vekil olarak görevlendirilecek bir kurul hükûmet işlerini yürütür. Meclis başkanı aynı zamanda bu kurulun da başkanıdır.
• Padişah ve halife baskılardan kurtulduktan sonra meclisin düzenleyeceği kanuna göre yerini alır.
Soru : Soruları, 24 Nisan 1920 tarihli Mustafa Kemal’in önergesine göre cevaplayınız.
1- Büyük Millet Meclisinin hangi yetkileri kullanması güçler birliği ilkesini benimsediğini gösterir? Söyleyiniz.
Cevap : Büyük Millet Meclisinin yasama ve yürütme yetkisini kendisinde toplaması güçler birliği ilkesini benimsediğini gösterir.
2- Meclisin geçici olmadığını, sürekliliğini gösteren madde hangisidir? Söyleyiniz.
Cevap : “Mecliste toplanan milli iradeyi vatanın geleceğine egemen kılmak esastır” maddesi sürekliliğini göstermektedir.
3- Önergenin hangi maddeleri millî egemenlik ilkesiyle ilgilidir? Söyleyiniz.
Cevap : “Meclis içinden seçilecek ve ve vekil olarak görevlendirilecek bir kurul hükûmet işlerini yürütür. Meclis başkanı aynı zamanda bu kurulun da başkanıdır.”
4- Gelecekte saltanat ve halifeliğin kaldırılacağını işaret eden madde hangisidir? Söyleyiniz.
Cevap : “Padişah ve ve halife baskılardan kurtulduktan sonra meclisin düzenleyeceği kanuna göre yerini alır.” Maddezi gösterir.
8. Sınıf İnkılap Tarihi MEB Yayınları Kitabı Sayfa 75 Cevapları
(1) 23 Nisan 1920’de açılan BMM yasama, yürütme ve yargı yetkilerini kendinde toplamıştır.
(2) Meclis, yasaları yapmak ve bunları kendi arasından seçtiği hükûmet üyelerine uygulatmakla iki yetkisini doğrudan doğruya kendisi kullanıyordu. BMM, alınan kararların uygulanabilmesi için kendi içinden seçilerek 11 üyeden oluşturulan yürütmeye “İcra Vekilleri Heyeti”, üyelerine de BMM’ye karşı sorumlu olduklarından “nazır” veya “bakan” denmeyip sadece “ vekil” deniyor ve bunlar hükûmeti meydana getiriyordu. İcra Vekilleri Heyeti’nin başkanı BMM’nin de başkanıydı.
(3) İlk mecliste asker, memur, din adamı, çiftçi, tüccar, aşiret başkanı gibi toplumun değişik kesimlerinden milletvekilleri bulunuyordu.
(4) BMM’nin öncelikli amacı ülkeyi işgallerden kurtarmaktı.
(5) BMM, ilk olarak Anadolu’daki asayişsizliği ortadan kaldırmak için harekete geçti ve 29 Nisan’da “Hıyanet-i Vataniye Kanunu”- nu çıkardı.
(6) Büyük Millet Meclisi, tam bağımsızlığı elde etmek için Millî Mücadele’yi başlatan ve yöneten bir meclis olarak tarihi bir görev gerçekleştirdi.
(7) Büyük Millet Meclisi Ankara’da toplandı.
Soru : Yukarıdaki cümlelerin yanında bulunan rakamları, tablodaki ilgili oldukları kavramların altına yazınız.
Cevap :
